راهنمای محلی خوزستان

پامنار؛ بهشت گمشده جنوب

دزفول با تنوع طبیعی، فرهنگی و تاریخی خود یک مقصد گردشگری منحصربه‌فرد است. بازدید از پامنار، قلعه شاداب و جزیره‌های سد دز تجربه‌ای فراموش‌نشدنی را برای شما به ارمغان می‌آورد. همچنین، آشنایی با صنایع دستی محلی و لذت بردن از طبیعت زیبا و آرام این منطقه، سفری پرماجرا و متفاوت را برای شما به ارمغان می‌آورد.

میراث آریا: روستای پامنار در نزدیکی شهر دزفول واقع شده است. این روستا به دلیل طبیعت خیره‌کننده‌اش، یک مقصد محبوب برای گردشگران است. با مشرف بودن به سد دز، که یکی از بلندترین سدهای جهان است، پامنار به یک لوکیشن استثنایی تبدیل شده است.

پامنار در فاصله ۴۰ کیلومتری شهر دزفول قرار گرفته و به دلیل طبیعت بی‌نظیر خود، جاذبه‌ای مهم در دزفول محسوب می‌شود. این روستا در نزدیکی سد دز و کرخه قرار دارد و به‌واسطه وجود دریاچه شهیون که در واقع آب انباشته شده سد دز است، آب و هوایی بسیار دلپذیر دارد.

قرارگیری این روستا در میان این دو سد باعث شده تا هوا در این منطقه بسیار مرطوب و دلپذیر باشد. این ویژگی‌ها به همراه پوشش گیاهی منحصربه‌فرد، این منطقه را بسیار زیبا می‌سازد که با درختانی از جمله سدر، بلوط و نخل تزئین شده‌اند.

دشت‌های اطراف نیز به بهار پر از گل‌های شقایق و نرگس می‌شوند و بوی مطبوع آن‌ها هر بیننده‌ای را به دنیای خیال می‌برد. و جانورانی نیز مانند کبک، تهیو، خرگوش، روباه و پلنگ در اطراف روستا دیده می‌شوند.

در نزدیکی روستای پامنار، قلعه شاداب قرار دارد که یکی از بزرگترین قلعه‌های طبیعی ایران است. این قلعه در گذشته به عنوان یک دژ قوی در مقابل حملات و غارتگران استفاده می‌شد و تا سه دهه قبل مسکونی بوده است. اکنون این قلعه خالی از سکنه است، اما زیبایی و تاریخی بودن آن همچنان جذابیت خود را حفظ کرده است.

قلعه شاداب در دوران ساسانیان، در روستای پامنار دزفول ساخته شد. این قلعه با مساحتی نزدیک به ۱۲هزار مترمربع از جاذبه‌های تاریخی منطقه به شمار می‌رود.

نام این قلعه از کدخدای طایفه به نام شاداب البدل گرفته شده است. قلعه شاداب در گذشته متعلق به زمین دار بزرگی بود که به نام قلعه شاه حسین شناخته می‌شد. در دوران ساسانی، این قلعه به نام دژ انوشبرد یا دژ فراموشی شناخته می‌شد. این قلعه یکی از طولانی‌ترین قلعه‌های طبیعی ایران است و شکل‌گیری کوه‌ها در این منطقه به صورت طبیعی ناشی از فرسایش زمین است.

گزارش:میراث آریا

گزارش کامل در ادامه نوشنه

زراس، گنجینه‌ طبیعت در دل خوزستان

استان خوزستان به تعدد جاذبه‌های گردشگری خود شهرت دارد، علاوه بر نخل‌ها و رود کارون، یکی از جاذبه‌های زیبا و خیره کننده روستای «زراس» است. این روستا که در شمال شرقی خوزستان و در دل کوه‌های سر به آسمان قرار گرفته با طبیعتی فراموش نشدنی هر بیننده‌ای را به یاد بهشت می‌اندازد.

گزارش میراث آریا: روستای زراس که به عنوان اولین و زیباترین دهکده تفریحی و توریستی خوزستان شناخته می‌شود، اکنون به یکی از مقاصد محبوب گردشگران تبدیل شده است. با وجود جاذبه‌های چشمگیر خود، این روستا در فصل بهار میزبان گردشگران فراوانی است.

موقعیت جغرافیایی روستای زراس در ۶۹ کیلومتری جنوب شرقی ایذه قرار دارد و مساحت آن حدود ۲۰۶ هکتار است. این روستا که فاصله حدود ۲۵۰ کیلومتری با شهر اهواز دارد، به عنوان یکی از مهم‌ترین نقاط گردشگری خوزستان و جاهای دیدنی ایذه شناخته می‌شود.

منطقه‌ای مرتفع و در بالای سد کارون ۳ قرار گرفته است که این امر به همراه مزیت‌های منحصربه‌فرد دیگر، باعث شده‌ است که هر ساله تعداد زیادی از گردشگران خانه‌های خود را ترک کرده و به این منطقه سفر کنند. روستای زراس با مناظر طبیعی خیره کننده‌ای که شامل کوهستان‌ها و سرسبزی‌های فراوان است، گردشگران را به خود جذب می‌کند.

در این روستا، گردشگران می‌توانند از فصل بهار و زیبایی‌های فراوان آن بهره‌برداری کنند. با فرا رسیدن بهار، روستای زراس به یک بهشت کوچک تبدیل می‌شود که زیبایی‌های خاص خود را به نمایش می‌گذارد.

با توجه به جاذبه‌های فراوان و منحصربه‌فرد روستای زراس، این منطقه به عنوان یک مقصد تفریحی و گردشگری مورد توجه قرار گرفته است. هر ساله، گردشگرانی از سرتاسر مناطق مختلف به زراس سفر می‌کنند تا از زیبایی‌های طبیعی و مناظر خیره کننده‌ای که این روستا ارائه می‌دهد، لذت ببرند.

در اطراف روستای زراس ایذه، کوه‌های سر به‌فلک کشیده و جنگل‌های بلوط آرامشی خاص را به ارمغان می‌آورند. این روستا با داشتن آبشار شیوند واقع در مقابل خود و سد دریاچه کارون ۳، به یک ناحیه با آب و هوای مطبوع و دلپذیر تبدیل شده است.

گزارش کامل در ادامه نوشته

🔺نفت سفید؛ شهری که در گذر زمان به روستا و سپس به دهکده گردشگری تبدیل شد


چشمه‌های نفتی روستای نفت سفید اگر چه در ابتدا رونق‌بخشِ این روستا بود اما آنگاه که تن آن از مکیدن‌های مکرر تلمبه‌های‌ نفتی رنجور شد، یله و رها با مشعل‌های روشنش به حال خود واگذار شد تا بدانجا که اکنون مخروبه‌ای بیش از آن نمانده .
بوی نفت که آمد، سر و کله انگلیسی‌ها پیدا شد. انگلیسی‌ها پیش‌تر به مسجدسلیمان و اهواز رفته بودند و بعد به روستای نفت سفید آمدند. در میان کوه‌های موسوم به "کرایی" میان مسجد سلیمان و هفتکل و در میانه میادین نفتی، چاه زدند.وقتی دیدند نفتش سفید است سکنی گزیده و شهر نفت سفید را ساختند.جایی که اندکی بعد به "پاریس ایران" معروف شد.
نفت سفید در همین زمان هم با واسطه همه گذشته‌اش می‌تواند در زمره روستاهای خاص قرار گرفته و ثبت جهانی شود.
حدود ۹۰ سال پیش، هندی‌ها به دستور انگلیسی‌ها شروع به ساخت دهکده‌ای مدرن کردند. روستایی سنگی با امکانات مجهز در حد یک شهر با بخش‌های کارگری و کارمندی. البته به جز انگلیسی و هندی‌ها کارگران ایرانی هم در دهکده حضور داشتند.
روستای نفت سفید، به قسمت‌های کارگران، مدیران و مدیران عالی رتبه، تقسیم شده بود. بنگله‌ها به تناسب رتبه‌ای که افراد در کارخانه‌ها داشتند، از هم جدا شده بودند.
نخستین‌بار در سال ۸۹ که مسافری شب رو در جاده‌های فرعی خوزستان بودم با مشعل‌های روشن در حیاط خانه‌هایی مواجه شدم که مرا مسحور خود کرد. مشعل‌های دائم روشن روستاهای "نمره دوازده"، "نفت سفید" و "چمن لاله"، نوید حیاتی کم فروغ در این مناطق است. نفت به همراه گاز از چاه بیرون می‌آید، که پس از جداسازی گاز، با خط لوله تصفیه‌ شده و برای پالایشگاه گاز می‌فرستند؛ اما چون قبلا پالایشگاه گاز نبود، این گاز را می‌سوزاندند. اکنون نیز در برخی مناطق، از نفت سفید گرفته تا عنبل در شهرستان لالی همین‌طور است و اهالی از این گاز برای روشنایی و گرما استفاده می‌کنند.
روند رو به رشد نفت سفید تا سال ۱۳۴۷ بود، اما پس از خروج انگلیسی‌ها در سال ۴۷ از این منطقه، کم کم بساط نفت برچیده شد و نفت سفید در سراشیبی سقوط قرار گرفت، البته این که چرا مدیریت آن وقت شرکت ملی نفت (اقبال) تصمیم گرفت دهکده زیبای نفت سفید را با قراردادی ناچیز و تنها به مبلغ ۱۳ میلیون و سیصد هزار تومان به ارتش واگذار کند، جای سوال دارد.
در هنگام جنگ عراق با ایران، شهرِ خالی از سکنه، به مأمنی برای جنگ زدگان بدل شد و پس از پایان جنگ، نفت‌سفید با ویرانی‌هایی دو چندان باز هم تنها شد. اما نفت سفید آنقدر مدرن و همسان با محیط طبیعی پیرامون ساخته شده بود که توانست به سختی، زیبایی‌های خود را حفظ کند.
تعداد کارکنان مناطق نفت‌خیز مستقر در نفت‌سفید در ۳۱ دسامبر ۱۹۵۶، ۸۴۷ نفر و در همین هنگام تعداد سکنه نفت سفید بیش از ۲۰ هزار نفر بود که این جمعیت در حال حاضر به ۱۰۰ خانوار رسیده که یا دامپروری می‌کنند یا در حراست از تاسیسات نفتی نگهبانی می‌دهند و در پالایشگاه‌ها و مجموعه‌های نفتی مشغولند.
سی برنج، پشت برج، کوی ژاندارمری و بنگله‌های کارگری و کارمندی را از مناطق مختلف نفت سفید و آن را به روستایی خاص تبدیل کرده .
ساکنان نفت سفید در گذشته از امکانات مدرنی شامل:سیستم مخابرات، بانک، بازارچه، تلفن‌های مدرن هندلی، سینما، مدرسه، سیستم فاضلاب، استخر سرپوشیده و روباز، ایستگاه تولید برق و حتی برق زیرزمینی، منازل ضد زلزله و... برخوردار بودند که امروزه در بخش‌های مختلف آن جز تلی از خرابه نمانده. نفت‌سفید روزگاری سرآمد شهرهای پیشرفته بود.
مدرسه "نظام وفا" از قدیمی‌ترین مدارس آن منطقه توسط مرحوم نظام وفا فرزند میرزا محمود از مشاهیر ادب ایران افتتاح شد که در حال حاضر تخریب شده است.
نفت سفید در خاطرات خود بازارچه‌ای سرپوشیده داشته که دور تا دور آن مغازه بوده و مردم برای خرید مایحتاج خود به آنجا می‌رفتند، اما شوربختانه اکنون به‌جز دیواره‌های تخریب شده چیزی باقی نمانده و مردم برای خرید باید مسافتی ۳۰ کیلومتری را تا هفتکل طی کنند.
این روستا در گذشته چشمه‌های نفتی داشته که نفتِ سفید از آن برداشت می‌شد. نفتِ سفید، نفتی تصفیه شده و تمیز است که برای سوخت جت از آن استفاده می‌شود. در ایران تنها این منطقه چاه نفت سفید دارد.
این روستا در سال ۱۹۳۸ م با میدان عظیم نفتی حاوی ۳۰۰ میلیون بشکه نفت کشف شد. تا سال ۱۹۷۰ از ۱۰ چاه تولیدی برخوردار بود. طبق آمار رسمی در سال ۱۹۵۷ م مصادف با ۱۳۳۶ ش، ۲۷ چاه داشته که تعداد ۱۰ چاه آن فعال بوده است. متوسط تولید در سال ۱۹۷۵، ۴۶ هزار بشکه در روز بوده و تعداد کارکنان در همین تاریخ نیز ۸۱۲ نفر اعلام شده است.

نگارش :مجتبی گهستونی

منبع: میراث باشی

عکس‌ سعید فتوحی

«قلعه سلاسل» و «نهر داریون» شوشتر

«قلعه سلاسل» دژی است بسیار بزرگ در شوشتر که دارای حیاط‌های مفصل و متعدد، شبستان‌ها، برج‌ها، باغچه‌ها و خندق بوده ‌است.اکنون تمامی عمارت‌های آن تخریب شده‌اند و به غیر از اتاق‌های زیرزمینی، شوادان‌ها و تونل‌های داریون چیزی از آن نمانده ‌است.متون تاریخی از وجود آن در زمان هخامنشیان حکایت می‌کنند و قلعه تا حدود ۵۰ سال پیش آباد بوده‌ است.

این قلعه به غیر از نقش دفاعی که از شهر شوشتر داشته‌ مرکز کنترل نهر «داریون» و همچنین محل استقرار والی خوزستان نیز بوده است.با وجود تخریب قسمت عمده این قلعه بخش‌های باقیمانده چشم‌گیر و بسیار دیدنی هستند. در نزدیکی قلعه یکی از مهم‌ترین و البته حیرت‌انگیزترین سازه‌های مهندسی باستان یعنی «داریون» واقع شده است.این نهردر زمان داریوش هخامنشی توسط دست حفر شده است.وظیفه این نهر، آبیاری دشت میاناب شوشتر است.این نهر تنها سازه آبی شوشتر است که پس از گذشت قرن‌ ها همچنان نام بانی خویش را یدک می ‌کشد

عکس : علی معرف/ایرنا

قایق سواری در کارون

یکی از تفریحاتی که می توان در استان خوزستان انجام داد قایق سواری در رود کارون است.

تاریخ نشان می دهد که بیشتر تمدن ‌های بزرگ ایران در حاشیه این رود شکل گرفته که هنوز هم از آنها سخن گفته می شود. سرچشمه شاخه‌ های اصلی کارون یعنی ارمند و بازفت، زردکوه بختیاری در استان چهار محال و بختیاری قرار دارند اما شاخه‌ های فرعی این رود، از کوه‌ های گوناگون مانند خرسان از دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد و دز از ارتفاعات لرستان سرچشمه می گیرند.

در کشور ما رودها و رودخانه‌های گوناگونی وجود دارد که هر یک از جهتی خاص حائز اهمیت است. رود کارون هم در جنوب کشور پرآب ‌ترین و بزرگ‌ ترین رودخانه ایران می باشد که در سنگ‌نوشته‌ های باستانی از آن با نام یاد شده است. گذشته از آن، رود کارون مهد اولین تمدن ‌های بشری در ایران می باشد.

جنوب کشور ما با همه زیبایی ها و جاذبه هایی که دارد، از جمله مناطقی است که هر ساله مورد توجه گردشگران قرار می گیرد، به گونه ای که معمولا در شهرهای استان خوزستان مانند اهواز، شوشتر و خرمشهر در تعطیلات نوروز و حتی غیر از آن، شاهد حضور گسترده مسافران در ساحل رودخانه کارون برای لنج و قایق سواری خواهید بود. چرا که یکی از زیباترین و لذت بخش ترین تفریحات برای گردشگران همین قایق سواری و لنج سواری بشمار می رود.

پرآب ترین رود ایران یعنی رود کارون در شمال شوشتر به دو شاخه تقسیم شده که در قسمت جنوب شوشتر به هم وصل می‌ گردند. در این بین اصلی ‌ترین شاخهٔ فرعی کارون، رود دز می باشد که در شمال اهواز به کارون می پیوندد.

هر سال گردشگرانی که به شوشتر سفر می کنند قایق سواری بر روی کارون را از تفریحات به یاد ماندنی می دانند.

عکس: علی معرف /ایرنا