راهنمای محلی خوزستان

دریاچه شهیون ( دریاچه سد دز )

دریاچه شهیون یا دریاچه سد دز، یکی از زیباترین دریاچه ها5ی ایران است که پشت دو کوه شاداب و تنگوان در کنار روستای گردشگری پامنار دزفول شکل گرفته و چهره‌ای تماشایی به این منطقه داده است.

این دریاچه به صورت مصنوعی و با احداث سد دز بر روی رودخانه دز شکل گرفته است. از تفریحات این دریاچه می توان به شنا (بدون نظارت غریق نجات)، کمپینگ، پیک نیک و ماهیگیری اشاره کرد. همچنین برخی تفریحات آبی مثل اسکی و قایق های موتوری که متولیانشان افراد محلی هستند هم می توانند تجربه ای متفاوت باشند.

همچنین در برخی مواقع سال این دریاچه مکان مناسبی برای ماهیگیری است. دریاچه شهیون تعدادی جزیره بزرگ و کوچک را در خود جای داده است که زیبایی منحصر به فردی به آن می بخشند.

در این جزایر درختانِ کُنار، کلخنگ، بید و بادام کوهی زیادی به چشم می خورند و جانوران کوچکی همچون روباه و خرگوش، و پرندگان دریایی، تیهو و کبک بر روی این جزیره ها زندگی می‌کنند.

.​​​​​​​

تالاب شادگان

تالاب شادگان یکی از بزرگترین تالاب‌های ایران است که در استان خوزستان قرار دارد. این تالاب زیستگاه گونه‌های بسیاری از جمله پرندگان، گیاهان و آبزیان است. در نزدیکی این تالاب تعدادی روستا از جمله روستای «صراخیه» قرار دارد که به عنوان یکی از روستاهای دارای جاذبه گردشگری خوزستان محسوب می شود و همه ساله مسافران و گردشگران بسیاری برای قایق سواری در تالاب به این روستا می‌آیند.

پیمان حمیدی پور/آنا

آئین سنتی معایده

آئین سنتی معایده توسط مردم عرب خوزستان پس از اقامه نماز عید سعید فطر در مناطق مختلف این استان برگزار شد

روز عید و پس از اقامه نماز در مساجد، دید و بازدید‌ها توسط بزرگان، جوانان، نوجوانان، خردسالان و بزرگان در این مناطق آغاز می‌شود.

این آئین میان عرب‌های خوزستان و در شهرستان‌های اهواز، سوسنگرد، بستان، هویزه، آبادان، شادگان، خرمشهر، ماهشهر، بندر امام خمینی، باوی، شوشتر، شوش، امیدیه، هندیجان از قدمت دیرینه‌ای برخوردار است و روز عید سعید فطر با این دید و بازدید‌ها حال و هوای خاصی را میان مردم عرب خوزستان بخصوص کودکان و نوجوانان ایجاد می‌کند.

نکته مهمی که در دید و بازدید عید فطر میان عرب‌های خوزستان بیشتر مشهود است، لزوم آغاز عید دیدنی از خانه بزرگان و سادات است.

این دید و بازدید‌ها از یک نفر از بزرگان محله آغاز می‌شود و با ملحق شدن دیگران، جمعیتی در آن محله به راه می‌افتد و یاالله گویان وارد منازل می‌شوند.

در این روز در تمامی منازل باز بوده و پذیرای میهمان هستند و در هیچ منزلی بسته نیست.

میهمانان با گفتن «عیدکم مبارک یا اهل البیت»، «عیدکم مبارک ایامکم سعیده» و «عساکم من عواده» وارد منازل می‌شوند.

پرچم‌ها و پارچه‌های تبریک عید فطر و لباس نو بر تن مردم عرب خوزستان بوی رسیدن بهار زندگی و بندگی را می‌دهد.

همچنین موکب‌های خودجوش مردمی با شیرینی و شیر و چای و شربت و قهوه خوش طعم و معروف عربی از مردم پذیرایی می‌کنند.

این مردم سرشار از شور و شوق به یکدیگر تبریک می‌گویند و گل لبخند روی لب‌های آنها شکوفا شده است.

مضیف‌های سراسر آجیل، شیرینی، میوه و چای و قهوه و … در تمامی منازل برای میزبانی از مهمانان کوچک و بزرگ مهیا شده و ساز و نوای سنتی عربی نیز در مناطق به گوش می‌رسد.

کودکان و نوجوانان بیشترین شور و شوق رو در این روز دارند و همراه بزرگان یزله‌کنان به منازل یکدیگر می‌روند.

البته این روز تنها مختص دید و بازدید مردم عرب خوزستان نیست بلکه تمامی منازل در این مناطق به روی سایر اقوام خوزستانی نیز باز است و عرب‌ها با همان روحیه مهمان نوازی خاص خود که در چنین ایامی بخصوص در ایام اربعین زبان‌زد شده است، هر سال در روز عید سعید فطر مهمانان مختلفی از سایر اقوام را نیز پذیرا هستند و گویی رنگین‌کمان اقوام در روز عید نمایان می‌شود و این همان اتحاد، همدلی و برادری است که خوزستان را به استانی بی‌نظیر، خون‌گرم و جذاب تبدیل کرده است.

عکس : ایرنا/محمد آهنگر

موزه شوش

موزه شوش در سال ۱۳۴۵، در جوار قلعه و محوطه باستانی شوش گشایش یافت. این موزه یکی از مهم‌ترین موزه‌های اشیای ایران باستان به‌شمار می‌رود و آثار باارزشی را از دوره‌های مختلف تاریخی در خود جای داده است. با قرارگیری بنا در میان باغی بزرگ، مجموعه موزه در ۶ تالار در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دارد. آثار به‌نمایش درآمده در موزه شوش حاصل حفاری‌های منطقه شوش و چغازنبیل است.

کاوش‌های باستان‌شناسی در دشت خوزستان، خصوصاً شوش علاوه بر دستیابی به بسیاری از ناشناخته‌های بشری، با کشف حجم عظیمی از آثار و اشیاء فرهنگی همراه بود. این امر علاوه بر پیشبرد امور پژوهشی و مطالعاتی، عاملی برای جذب سیاحان داخلی و خارجی به منطقه خوزستان و خصوصاً شهر شوش بوده است. بنابراین موزه شوش در سال ۱۳۴۵ ساخته شد. اشیاء به نمایش درآمده در موزه شوش، اشیاء به‌دست‌آمده از حفاری‌های منطقه بود. به لحاظ سنگینی و حجم بالای مجسمه‌ها، قبل از اجرای سقف موزه، احجام به‌وسیله جراثقال به محله‌ای موردنظر انتقال یافت. در سال ۱۳۵۲ ، طرح گسترش بنا از ضلع شرقی با احداث دو تالار قرینه مشابه آغاز شد. آثار به نمایش گذاشته‌شده در موزه شوش از دوره‌های پیش‌ازتاریخ تا قرن ششم هجری قمری را شامل می‌شود. این آثار عبارت‌اند از :مجسمه‌ها و سرستون‌ها، ته ستون مکشوفه از سر مسجد و بردنشانده مسجدسلیمان و آپادانای شوش، تابلوهای سفالی و سنگی و خمرهای سفالی، مجسمه‌های خدایان، تزیینات دیواری سفالی، چگونگی تدفین در دوره عیلامی همراه با وسایل متعلق به فرد متوفی، پاشنه در، آجر نوشته‌های مکشوفه از شوش و چغازنبیل، کپی سربازان گارد جاویدان و حیوانات خیالی)گریفون یا اسفنکس( به‌صورت آجرهای لعاب‌دار، خط نوشته‌های عیلامی، اکدی، پارسی باستان، آرامی، سریانی و پهلوی میانه، گوی‌های سفالی، گل‌میخ‌های تزئینی سفالی، کاسه‌های مکشوفه از حمیدیه مربوط به صابئین مندایی منقوش به اوراد مقدس، لوازم تزیینی، کپی از صحنه شکارگاه دیوارهای کاخ آپادانا بر روی پارچه نصب‌شده بر دیوار موزه.کاسه‌ها، پیه‌سوزها و تنگ‌های سفالی لعاب‌دار مربوط به قرون ۳ تا ۶ ه.ق مکشوفه از شوش، قمقمه‌ها و پیه‌سوزهای سفالی مکشوفه از شوشتر، صحنه‌های شکار به‌صورت گچ‌بری منسوب به بهرام پنجم بر روی دیوار موزه، چرخه‌ای سنگی ارابه، مفرغ‌های خوزستان شامل ظروف مختلف، سرنیزه، تبر، خنجر، شمشیر، بازوبند، ساق‌بند، قطعه‌های سرنیزه، روبین و ساغرهای تک دکمه‌ای، کاسه، خمره‌های نگهداری آب و ...

در سال 1345 هجری شمسی ساخت موزه شوش جهت نمایش آثار بدست آمده در طول قریب 160 سال کاوشهای باستانشناسی شوش درون باغ با صفایی با زیربنای 550 مترمربع به اتمام رسید و بعدها با اضافه کردن 2 سالن به 4 سالن قبلی به فعالیت خود ادامه داد. در سال 1359 با شروع جنگ تحمیلی موزه تعطیل می شود. در طی این مدت یکبار تعمیر و بطور غیررسمی به فعالیت ادامه داده ولی بعد از مدتی مجدداً تعطیل می گردد. تعمیرات کلی موزه وافزایش متراژ بنا ( اضافه شدن دو سالن جنبی ) از سال 1377 شروع شد و اینک موزه با اشیاء متنوعی از هزاره پنجم پیش از میلاد تا دوران قاجار و آجرنوشته ها در شش سالن آماده نمایش می باشد. باغ موزه شوش نیز با مساحتی معادل 8هزار متر مربع در جوار محوطه تاریخی شوش واقع شده است که پس از افتتاح موزه در خرداد ماه 1383 برای رفاه بیشتر بازدید کنندگان داخلی و خارجی نیاز به احیای کامل داشت . این پروژه با اعتباری معادل یک میلیارد و دویست میلیون ریال آغاز گردید که در سال 86 به طور رسمی افتتاح شد و اکنون به عنوان یکی از مهمترین موزه های روباز کشور منصوب می شود .
موزه شوش یکی از مهمترین موزه های ایران است. این موزه که در میان باغی بزرگ ساخته شده است، دارای شش تالار بزرگ است و آثار به نمایش درآمده در آن حاصل بخشی از حفاریهای منطقه شوش و چغازنبیل می باشد. آثار این موزه به دوره پیش از تمدن عیلام تا دوران پس از اسلام تعلق دارد.

۰

بازار اهواز در آستانه عید فطر

مردم عرب خوزستان به مناسبت عید فطر، به خرید می روند و ضمن تهیه آجیل و شیرینی، لباس نو خریداری می کنند. به همین دلیل بازارها تا صبح روز عید، باز و فعال هستند و خرید مردم ادامه دارد. بازار فرحانی و بازار کیان از جمله شلوغ‌ترین بازارهای عید فطر در اهواز هستند که مردم دیگر شهرهای خوزستان نیز برای خرید به این مراکز مراجعه می‌کنند.

بازارهای سنتی اهواز این روزها میزبان روزه‌دارانی است که برای جشن پایان روزه‌داری دنبال خرید لباس نو و خوراکی برای پذیرایی هستند

ماه مبارک رمضان برای مسلمانان در نقاط مختلف جهان با آیین‌ها و مراسم مختلفی همراه است؛ ایران و استان خوزستان هم از این قاعده مستثنی نیستند. مردم خوزستان و به‌ویژه عرب‌ها این روزها سوای آیین‌های ماه رمضان و آیین گرگیعان در شب پانزدهم این ماه، در روزهای پایانی ماه رمضان آرام‌آرام پس از یک ماه مهمانی خدا خود را برای روز عید فطر آماده می‌کنند؛ منازل و خیابان‌ها پرجنب‌وجوش می‌شود و بازار‌ها در آخرین روز‌های مانده به عید جان و حال تازه‌ای به خود می‌گیرند.

عید فطر، گرچه عیدی است که پس از ورود اسلام به ایران، جزو مناسبت‌های این دیار قرار گرفته، اما مانند همهٔ مناسبت‌های اسلامی که با میراث فرهنگی ایران گره خورده، رنگ‌وبوی ایرانی به‌خود گرفته است و مردم هر خطه از کشور، آن را به رسم خود جشن می‌گیرند. در میان همهٔ تفاوت‌هایی که برگزاری آیین‌های عید فطر در مناطق مختلف دارد، رسم خوزستانی‌ها را شاید بتوان متفاوت‌تر از هر جایی دانست. عرب‌های خوزستان عید فطر را مهمتر از هر عیدی در طول سال برگزار می‌کنند و هر آنچه را که در عید نوروز رسم است، در این عید بجا می‌آورند. از خانه‌تکانی گرفته تا خرید لباس نو و خرید پیش از عید و دید‌وبازدید. همین اهمیت هم موجب شده است بازارهای خوزستان در ایام ماه رمضان و به‌ویژه در روزهای پایانی این ماه رونق دیگری بگیرد که بیش از همه می‌توان این رونق را در بازارهای سه‌گانهٔ اهواز یعنی «نادری»، «کیان» و «فرحانی» دانست.

عکس : ایسنا/علیرضا محمدی