راهنمای محلی خوزستان

ابوالفضل مهدی پور راهنمای تور محلی خوزستان

تصویر نویسنده ابوالفضل مهدی پور

دِهوا ربّا” عید بزرگ صابئین مندائی

دِهوا ربّا” عید بزرگ صابئین مندائی

عید دهوا ربّا عید سال نو پیروان آیین مندایی است که پیروان حضرت یحیی (ع) به شمار می آیند .
این عید در ماه 'دولا' که مصادف با اواخر تیر است آغاز می شود و بر اساس اعتقاد پیروان آیین مندایی سال نو همزمان با خلقت حضرت آدم (س) است. پیروان آیین مندائی ۲ روز آغازین سال نو خود را «دهوا ربّا» به معنی عید بزرگ می‌نامند.

صابئین قبل از عید بزرگ به نظافت خانه های خود می پردازند و برخی از آن ها دو روز قبل از عید مراسم غسل تعمید را در ساحل شرقی کارون انجام می دهند و بعد از آن اعتکاف ۳۶ ساعته خود را آغاز می کنند.
صابئین مندایی پیروان حضرت یحیی (ع) از پیامبران بزرگ الهی هستند و عقیده دینی آنها برگرفته از عقیده حضرت آدم (ع) است که تا آخرین پیامبر آنها حضرت یحیی(ع) ادامه یافته است.
دین صابئین مندایی از قدیمی ترین آیین های الهی است و اصلی ترین رکن دینی آنها غسل تعمید است. اهواز، سوسنگرد، شوشتر و ماهشهر بیشترین محل سکونت آنها در خوزستان است..

پیروان آیینِ توحیدی منداییت به پنج پیغمبر که عبارتند از آدم (ع)، شیتل (فرزند آدم)، نوح (ع)، سام (پسر نوح) و یحیی (ع) اعتقاد دارند و همچون سایر ادیان الهی به روز رستاخیز و منجی موعود معتقدند.

آب و غسل تعمید مهمترین رکن اصلی این دین محسوب شده و به همین دلیل پیروان این مذهب بیشتر در جاهایی زندگی می‌کنند که به آب جاری دسترسی دارند.

این دین به صورت میراث خونی از پدر و مادر مندایی به فرزند می‌رسد و افراد سایر ادیان نمی‌توانند وارد این دین شوند.

در قرآن کریم و در آیات ۶۲ سوره بقره، ۶۹ سوره مائده و ۱۷ سوره حج خداوند از آنها به عنوان یکتاپرست و موحد به نیکی یاد کرده است.

در پیشینه تاریخی منداییان یا صابئین حرفه زرگری، تراشکاری و کشتی‌سازی ـ از قایق گرفته تا بلم ـ قدمتی ۲ هزار ساله دارد و مینای صبی درخشان آنها که روی طلا و نقره کار می‌شود بسیار مشهور و معروف است.

نقش‌هایی که میناکاران مندایی روی طلا و نقره حک می‌کنند همگی حکایت از تاریخ، تمدن و فرهنگ غنی خوزستان و بین‌النهرین دارد و به همین دلیل است که از سوی اداره کل میراث فرهنگی کشور کلانشهر اهواز به شهر ملی مینای صبی به ثبت رسیده است.

عکس: خوزنیوز - سیما(خدیجه) آل بوسویلم

تصویر نویسنده ابوالفضل مهدی پور

آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان

آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان

از جمله رسوم قدیمی كه در روزهای دهه ی اول محرم برگزار می شود، رسم مشعل گردانی بهبهانی ها است. در گذشته مشعل هایی با پنج شعله در هر محله بین عزاداران گردانده می شد. مردم مشعل را در جلوی هر محله روشن كرده تا نور و روشنایی محفل گردد، سپس در بین عزاداران و سینه زنان گردانده می شد.

آتش و روشنایی از عهد باستان تاكنون در فرهنگ ایران زمین وجود داشته و مورد احترام بوده چرا كه آن را نماد نور، روشنی، حرارت و پاكی می دانستند.

محله ی پَر یكی از محله های قدیمی شهر بهبهان است كه مشعل گردانی را حفظ كرده و این آیین در شب عاشورا در آن اجرا می شود.

مشعل ها از جنس آهن هستند و دارای سه شاخه(همانند مشعل محله بدیعا)، چهار یا پنج شاخه(مانند مشعل محله پَر) به شكل استوانه ای كه با فاصله به یكدیگر مرتبط و همه به پایه ی بلند اصلی كه بلندترین شعله است متصل شده اند. برای شعله ور كردن آتش مشعل از چند روز پیش از فرا رسیدن محرم و اجرای آیین، پارچه های كهنه به وسیله ی مردم محل جمع آوری می شود.

پارچه ها را به شكل لوله شده آماده كرده و درون ظرفی پر از نفت می خیسانند تا دیرتر بسوزند. بعدها بعضی از محله ها از فانوس به جای مشعل استفاده كردند كه راحت تر بود. این مشعل یك نفر چرخاننده و دو نفر همراه كمكی دارد. رسم بر این است كه ابتدا در شب عاشورا میان سینه زنان آن را یك بار می چرخانند و سپس در خانه هایی كه در محدوده ی محله، نذوراتی دارند، چرخانده می شود.
به تدریج مشعل های قدیمی كنار گذاشته شد و كم كم به دست فراموشی سپرده شدند.
تا سال 1350 مشعل گردانی در بهبهان رواج داشته و از آن پس رفته رفته اجرای آن كمتر شده و هم اكنون برگزاری این آیین تنها محدود به یك نقطه و محله از این شهر شده است.

عکاس: میلاد خراسانی

InShot ۲۰۲۵۰۷۰۵ ۱۰۰۳۴۴۸۰۳ عکس| آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان InShot ۲۰۲۵۰۷۰۵ ۱۰۰۴۱۸۸۴۶ عکس| آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان InShot ۲۰۲۵۰۷۰۵ ۱۰۰۵۴۶۰۸۳ عکس| آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان InShot ۲۰۲۵۰۷۰۵ ۱۰۰۶۳۵۲۹۹ عکس| آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان InShot ۲۰۲۵۰۷۰۵ ۱۰۰۷۴۰۲۰۴ عکس| آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان InShot ۲۰۲۵۰۷۰۵ ۱۰۰۸۴۲۴۸۸ عکس| آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان InShot ۲۰۲۵۰۷۰۵ ۱۰۰۹۲۶۴۸۳ عکس| آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان InShot ۲۰۲۵۰۷۰۵ ۱۰۱۱۰۵۷۷۴ عکس| آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان InShot ۲۰۲۵۰۷۰۵ ۱۰۱۲۰۵۶۹۵ عکس| آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان InShot ۲۰۲۵۰۷۰۵ ۱۰۱۳۱۸۳۰۳ عکس| آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان InShot ۲۰۲۵۰۷۰۵ ۱۰۱۴۴۸۲۴۰ عکس| آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان InShot ۲۰۲۵۰۷۰۵ ۱۰۱۴۰۱۷۶۲ عکس| آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان InShot ۲۰۲۵۰۷۰۵ ۱۰۱۵۱۷۴۰۰ عکس| آیین مشعل گردانی محرم در بهبهانInShot ۲۰۲۵۰۷۰۵ ۱۰۱۶۲۷۳۰۵ عکس| آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان

تصویر نویسنده ابوالفضل مهدی پور

"کتاب دایر المعارف محرم شوشتر رونمایی شد

"کتاب دایر المعارف محرم شوشتر رونمایی شد

"کتاب دایر المعارف محرم شوشتر" به نگارشِ شاعر، نویسنده و عاشورا پژوه شوشتر، محمّدعلی صالحه(مهدی‌آبادی)؛ کتابی با موضوع و به عنوان شناسنامه‌ی مستند عزاداری در شوشتر شامل سنت‌ها، آیین‌ها و تمام مراسم اجرایی در ماه محرم و صفر می‌باشد که در طی مدت یک دهه توسط ایشان تهیه گردیده است.

استاد صالحه در مورد چاپ کتاب، چنین توضیح دادند:

این کتاب با نام "دایره‌المعارف محرم در شوشتر"، حاصل یک دهه تلاش و پیگیری‌های جدّی، تحقیق، پژوهش، مصاحبه های فراوان میدانی بصورت شبانه‌روزی می‌باشد که با توجه به فوتِ بسیاری از پیشکسوتان و بزرگانِ تعزیه‌خوان، روضه‌خوان، وعاظ هیئتی‌ها و افراد مطلعِ قدیمی، به سختی توانسته شد اطلاعاتی در خصوص سنت‌ها و آیین‌های عزاداری در محرم و صفرِ شوشتر، از دیگر معمّرین و مطّلعین بدست آورده وثبت شود.

تا حد امکان سعی گردید تا زندگینامه‌های قابل توجهی از علمای واعظ، منبری‌ها، روضه‌خوانان، نوحه‌سرایان، نوحه‌خوانان، روضه‌خوانانِ نوحه‌سرا، نوحه‌خوانانِ نوحه‌سرا، عرفا و دانشمندانِ نوحه‌سرا، چهره‌ها و بانیان سرشناسِ شبیه خوانی‌ها، سبیل‌خوانان، واویلاخوانان، سرنانوازان، نخل‌کشان، شیدونه‌برداران، حجله‌برداران، دُهُل‌سُرنانوازی، علم‌گردانی، روضه‌هایی که بر روی سکوها، بقاع، مساجد و روضه‌های خانگی برگزار می‌گردید، معرفی هیئت‌های سینه‌زنی، زنجیرزنی، دهل‌نقاره و آنچه که به نام سنت عزاداری در شوشتر بوده است که بالغ بر نود(۹۰) بخش جداگانه می‌باشد، را بدست آورم و برای آنکه دانش پژوهان در هر رتبه، مقام و مقطع سنی و تحصیلی به راحتی بتوانند کتاب را مطالعه نمایند در نظر گرفتم که کتاب را بصورت نثر بسیار روان با اشاراتی گوناگون به تاریخ و جغرافیای شهر تدوین کنم و آنچه که در شهر شوشتر به لحاظ عزاداری مرسوم بوده است را تهیه و در اختیار خوانندگان عزیز قرار دهم.

کتاب دایره‌المعارف محرم در شوشتر، مجموعه‌ای از مستندات تاریخی، هنری، فرهنگی، تعزیه، شبیه‌خوانی و عزاداری است که علاوه بر نگاشتن تاریخ عزاداری و بیان سنت‌ها و آیین‌ها در ماه محرم و صفر، به موضوعات پیرامونی بحث و نگاشتنِ دانستنی‌ها و فرازهایی از تاریخ شوشتر که شاید مرتبط با محرم نباشد ولی در جهت تنویرِ ذهن و روشن نمودن موضوع بسیار مفید بوده است اشارات قابل توجه و جالبی شده که بر جذابیت مطالعه‌ی کتاب افزوده است و این اشارات در ادامه ی موضوع و یا در پاورقی‌های کتاب آورده شده.

در هر بخش از کتاب حکایاتی خواندنی و شنیدنی بصورت مستند آورده شده است که مطالعه‌ی آن‌ها شیرین و بیانگر تاریخ عزاداری در شوشتر می باشد.

این کتاب نفیس را که در حدود ۱۶۰۰ صفحه و در قطع رَحلی به چاپ می‌رسد و دارای حدود۶۰۰ تصویر عاشورایی از قدیم و معاصر، انتخاب شده از حدود ۱۳۰۰۰ عکسِ تحویل گرفته شده می‌باشد.

این کتاب با حضور جمعی از مسولین شهری و استانی و علاقه مندان به فرهنگ و هنر و دسته جات عزاداری در مسجد آیت‌الله آل‌طیّب شوشتر پایتخت مقتل خوانی ایران ، دوشنبه‌ شب، مورخ: ۱۶ تیرماه ۱۴۰۴ رونمایی شد.

علاقه‌مندان می‌ توانند *کتاب نفیس دایره‌المعارف محرم در شوشتر* را که در حدود ۱۶۰۰ صفحه و در دو جلد قطع رَحلی به چاپ می‌رسد و دارای حدود۶۰۰ تصویر عاشورایی از قدیم و معاصر، انتخاب شده از حدود ۱۳۰۰۰ (سیزده هزار) عکسِ تحویل گرفته شده می‌باشد، به مبلغ ۵/۰۰۰/۰۰۰ تومان (پنج میلیون تومان) تهیه و مبلغ را به شماره کارت آقای ایرج متقی‌زاده (انتشارات میراث ماندگار در شهرستان قم) واریز و تصویرِ تاییدیه واریزی را از طریق واتس‌آپ به شماره 09163226128 (آقای سعید مخیری) مسئول کتابخانه علامه شیخ شوشتری، ارسال نمایند.

شماره کارت به نام ایرج متقی‌زاده (انتشارات میراث ماندگار) تقدیم می‌گردد:
َشماره کارت بانک تجارت
5859831117644129

عکس:-حسین زرگران فرمانداری شوشتر..ابوالفضل مهدی پور ...فرمانداری شوشتر

img-20250708-wa0052_8khn.jpgimg-20250708-wa0056_inqb.jpg20250708_000631_it6j.jpgimg-20250708-wa0051_upgb.jpgimg-20250708-wa0063_whlb.jpgimg-20250708-wa0061_yok.jpgimg-20250708-wa0067_dmtp.jpgscreenshot_20250708_214519_video_player_5kfn.jpgscreenshot_20250708_211751_gallery_o168.jpgscreenshot_20250708_212003_video_player_pgpz.jpghttps://s6.uupload.ir/files/screenshot_20250708_212242_video_player_vlyn.jpgscreenshot_20250708_212100_video_player_phd.jpgscreenshot_20250708_212031_video_player_wu6j.jpgscreenshot_20250708_212345_video_player_c5ee.jpgimg-20250708-wa0057_0btr.jpg

تصویر نویسنده ابوالفضل مهدی پور

تعزیه شوش؛ میراثی معنوی با بیش از یک قرن قدمت

تعزیه شوش؛ میراثی معنوی با بیش از یک قرن قدمت

شهر شوش به عنوان کانون عزاداران و عاشقان اباعبدالله الحسین(ع) در ایام تاسوعا و عاشورای حسینی، محل برگزاری بزرگترین تعزیه و شبیه خوانی کشور است.

در این آیین واقعه کربلا به صورت تعزیه و شبیه خوانی با حضور هزاران نفر از عزاداران و سوگواران حسینی از نقاط مختلف استان خوزستان و دیگر استان‌های کشور به تصویر کشیده شد

این آیین که از سابقه صد ساله برخوردار است و در میراث ملی کشور نیز ثبت شده در روز عاشورا اجرا می‌شود.

. در این تعزیه، حماسه کربلا و رویارویی امام حسین (ع) و یاران با وفایش با لشکر یزیدیان به صورت میدانی به تصویر کشیده شد و مردم و گردشگران عزادار از سراسر کشور با مشاهده این تعزیه اشک ماتم ریخته و بر سر و سینه خود زدند.

بیان اشعار مختلف در وصف امام حسین (ع) و دلاوری یارانش از جمله ویژگی‌های این تعزیه است.

تعزیه شهرستان شوش دانیال در استان خوزستان یکی از بزرگ‌ترین تعزیه‌های میدانی کشور است که در سال ۱۳۸۷ در صدمین سال برگزاری به عنوان میراث‌فرهنگی معنوی به ثبت‌ ﻣﻠﯽ رسید.

تعزیه‌خوانی در این شهر از سال ۱۲۸۵ آغاز شده است و بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارد. هرسال جمعیت زیادی از شهرهای مختلف استان و کشور، در روز عاشورا برای دیدن این تعزیه به شوش می‌آیند تا این شبیه‌خوانی را از نزدیک ببینند.

هرسال با شروع محرم در شهرستان شوش، شور حسینی برپا است و این شهرستان به‌صورت کانونی ثابت برای عزاداران تبدیل می‌شود

عکس:سید حامد موسوی/ایسنا

تصویر نویسنده ابوالفضل مهدی پور

آیین زفاف القاسم(ع) و سینی گردانی در خرمشهر

آیین زفاف القاسم(ع) و سینی گردانی در خرمشهر

در آیینی باشکوه و معنوی، مراسم زفاف حضرت القاسم(ع) در شب هشتم محرم در شهر مقاوم خرمشهر برگزار شد.

این مراسم پرشور، با حضور عزاداران حسینی و با روایتی تأثیرگذار از ایثار و عشق به امامت همراه بود مردم غیور خرمشهر، با اجرای نمایشی نمادین از عروسی القاسم بن الحسن(ع) یاد و نام این شهید جوان کربلا را زنده نگه داشتند و بار دیگر وفاداری خود را به آرمان‌های امام حسین(ع) نشان دادند.

یکی از جلوه‌های عشق و ارادت مردم خوزستان به صاحب این روزها، حضرت اباعبدالله‌الحسین(ع)، آیینی است که به سینی‌گردانی حضرت قاسم(ع) شهرت دارد. این آیین در نقاط بسیاری از استان خوزستان برگزار می‌شود و به سبب قدمتی که میان مردم بندر ماهشهر دارد، به نام مردم این شهر به ثبت ملی رسیده است. این آیین به شماره ۱۴۴۵ در تاریخ ۱ مهر ۱۳۹۶ در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس ثبت شد.

مراسم عروسی قاسم در اکثر شهرهای خوزستان در روز هشتم ماه محرم برگزار می‌شود

. به این مراسم در زبان محلی «عرس القاسم» می‌گویند.

مراسم عروسی حضرت قاسم مردانه و زنانه برگزار می‌شود. مجلس زنانه معمولاً در یکی از خانه‌های محل یا حسینیه اجرا می‌شود؛ به این صورت که یک حجله نصب می‌شود و هنگام اجرای مراسم، بانوان سینی‌های خود را در تاریکی که فقط شمع‌های سینی روشن هستند به دور حجله می‌چرخانند و سایر بانوان با سینه‌زنی آن‌ها را همراهی می‌کنند.

محتویات این سینی‌ها عبارت بود از پارچه سبز که نماد پاکی و قداست است و همچنین لباس رزم اهل بیت(ع) در روز عاشورا که به رشادت یاران امام حسین(ع) اشاره دارد. حنا، نماد زینت و آراستگی برای عروس در زمان قدیم و اشاره به دامادی حضرت قاسم در واقعه عاشورا دارد.

شمع نمادی از روشنایی و پاکی و جاودانگی است و به مظلومیت یاران امام اشاره دارد.

گلاب نیز نماد تازگی و طراوت و نماد باروری و تداوم زندگی است و به ازدواج حضرت قاسم(ع) در واقعه عاشورا اشاره دارد.

برگ‌های گل یاس یا به نام محلی «موم»، نماد راستی، صداقت، عشق، دوستی و معصومیت است که به عشق پاک و معصومیت حضرت قاسم(ع) اشاره دارد.

اسپند(اسفند) نیز برای جلوگیری از چشم زخم در این سینی‌ها گذاشته می‌شود. محتویات دیگر سینی‌ها شامل تنقلاتی همچون کیک و کلوچه، بیسکوییت، شیرینی، میوه و... است که بین کودکان تقسیم می‌کنند.

بعد از تزیئن سینی‎ها، آن‌ها را به ردیف قرار داده و با پارچه سبز روی سینی‌ها را می‌پوشانند.

به رسم دیرینه و هرساله به یاد این جوان شهید دشت کربلا به صورت نمادین مراسم «سینی حضرت قاسم» در شامگاه هشت محرم برگزار می‌شود.

عکس:فرید محمودی/فارس

معرفی رسانه

ابوالفضل مهدی پور
تورلیدر محلی خوزستان
کارشناس هنر و معماری
دانشجوی کارشناسی تاریخ
اراِیه کلیه خدمات گردشگری در استان خوزستان
برگزاری انواع تورهای گردشگری در سطح استان خوزستان
رزرو اقامت و اسکان در هتل-ویلا-خانه مسافر-اقامت های بوم گردی
مشاوره وراهنمایی به علاقه مندان و دانشجویان درحوزه گردشگری و فرهنگی

منتخب مرحله اول  جشنواره دزفول گرام ۹۷

برگزیده  و رتبه دوم در یازدهمین جشنواره ملی
رسانه های  دیجیتال کشور  سال ۹۸

برگزیده پویش زندگی از نو سال ۹۹

شماره های هماهنگی:
تلگرام و واتس  آپ
09302318746
..........
09166062113
ایمیل:
abolfazlmehdipoor@yahoo.com
پیوندهاوشبکه های اجتماعی
.............. logo-samandehi .............. شعار سال ۱۴۰۳ ..........  height=  height=  height=  height=  height=  height=  height=  height=

آمارگیر وبلاگ