آرامگاه ارامنه آبادان
آبادان شهری در جنوبی ترین نقطه استان خوزستان است. این شهر بندری زیبا که روزی مدرن ترین شهر ایران بوده است، تاریخ کهن و پرفراز و نشیبی دارد. خاراکس اسپاسینو نخستین نامی است که به این شهر نسبت داده شد و این نام به دلیل فرمانروایی سلوکیان بر روی این شهر گذاشته شد. پرات، وهمن اردشیر و آپولونیاتیس نام های پیش از اسلام این شهر هستند و عبادان نامی است که پس از ورود اسلام بر آن نهاده شد.
آبادان یکی از شهرهایی است که مردم آن از گذشته های دور با آغوش باز پذیرای ادیان گوناگون بوده اند، از این رو این شهر از دیرباز مهد مذاهب و ادیان مختلف بوده است. وجود مساجدی مانند مسجد رنگونی ها، کلیسای ارامنه گاراپت مقدس و معابد و حسینیه ها حاکی از این مطلب است که پذیرش مردم آبادان نسبت به ادیان دیگر بسیار زیاد بوده و اقوام مختلف به راحتی در آن سکنی گزیده اند.
ارامنه مهاجر از جمله این اقوام بودند. در واقع شاید به جرات بتوان گفت که آبادان تنها نقطه ای در ایران است که در آن مسجد و کلیسا همسایه هستند. شاید نام کلیسای گاراپت مقدس که یکی از جاذبه های شناخته شده آبادان است برای بسیاری آشنا باشد، اما آرامگاه ارامنه در آبادان کمتر شناخته شده است. با ما همراه باشید تا سری به شهر مردمی بزنیم که نماد همزیستی مسالمت آمیز بوده و با وجود داشتن مذاهب مختلف با صفا و صمیمیت در کنار هم زندگی می کنند. ایران هتل آنلاین با رزرو هتل های آبادان در سفر به آبادان همراه شماست. شما می توانید با رزرو آنلاین هتل پارس کاروانسرا آبادان در این شهر دیدنی اقامت کرده و از تماشای جاذبه های آن بیشتر لذت ببرید.
ارامنه ای که در آبادان سکنی گزیدند، به احتمال قوی در دوره شاه عباس صفوی به آبادان آمده اند و این طور که از شواهد برمی آید آن ها گروهی از ارامنه هستند که برای فرار از کشتار و قتل عام عثمانی ها وارد کشورمان شده و در شهرهایی مانند اهواز، اصفهان، تبریز، همدان، تهران و آبادان سکونت کردند، در واقع آبادان جایی بود که در ظرفیت پذیرش مردمی از اقسی نقاط دنیا را داشت و توانست این همزیستی مسالمت آمیز ادیان و مذاهب گوناگون را به زیباترین شکل به تصویر بکشد. این شهر با آغوش باز فرهنگ های مختلفی را پذیرا شد، فرهنگ هایی که همراه خود آداب و سنن و دین خود را نیز به همراه آورده و با امنیت خاطر به عبادت دین خود پرداخته اند. نمونه بسیار واضح و روشن این امر همسایگی کلیسای ارامنه با مسجد امام موسی کاظم (ع) است. اما در گوشه ای از این شهر مکانی وجود دارد که ارامنه در آن برای همیشه به خواب رفته و به آرامش ابدی پیوسته اند.
این آرامگاه درمنطقه شطیط و در جنوب شرقی آبادان، بالاتر از اروندکنار، در نزدیکی تانک فارم چسبیده به بلوار شهید علی عیسیزاده قرار دارد. این آرامگاه در حدود هزار و پانصد متر مربع مساحت دارد و شاید سیصد و بیست مقبره در آن وجود داشته باشد که بیشتر آن ها از جنس سیمان هستند و نام اهل قبور با خط ارمنی روی سنگ قبرها حک شده است. بررسی بقایای یادمان ها این را نشان می دهد که بعد از سال 1360 دیگر کسی در این قبرستان دفن نشده است و روایت ها حاکی از آن هستند که این آرامگاه در حدود سال 1930 احداث شده است، ظاهرا پس از پایان جنگ جهانی تعدادی از ارامنه دور این قبرستان دیوار کشیده و در و اتاقکی برای آن می سازند.
اما از آن جا که مدت هاست دیگر در این آرامگاه پیکری به خاک سپرده نمی شود، کمتر کسی به این جا می آید. با این وجود هنوز هم بیشتر قبرهای بزرگ و سیمانی پابرجا هستند. قدیمی ترین قبری که در آن دیده می شود تاریخ سال 1927 را نشان می دهد و مشخص نیست که چرا سال 1957 بیشترین تعداد فوت شدگان را به خود اختصاص داده است. در آرامگاه ارامنه چندین قبر که متعلق به خارجی هاست دیده می شود، همچنین با این که بیشتر نوشته ها و یادمان ها به زبان ارمنی حک شده اند، یادمان هایی به زبان انگلیسی و عبری نیز در میان آن ها دیده می شود. این آرامگاه سال هاست که همچون خفتگانی که در آن به خواب ابدی فرو رفته اند، در سکوت عمیقی فرو رفته و از آن جا که بندرت کسی در آن دفن می شود به مرور زمان از خاطرها فراموش شده است.
از آبادان و آرامگاه ارامنه گفتیم، اما این شهر زیبا دیدنی های زیادی را در خود جای داده است که موزه آبادان، کلیسای گاراپت مقدس، مسجد رنگونی ها، موزه نفت، بازار ته لنجی ها، بازارهای قدیمی آبادان مانند کویتی ها، پل کابلی، روخانه اروند رود و بهمنشیر و نخلستان های زیبای آبادان از آن جمله هستند.
ابوالفضل مهدی پور
ر
..........
