ابوالفضل مهدی پور راهنمای تور محلی خوزستان
ابوالفضل مهدی پور
عکس _ ابراهیم جرفی
همزمان با هفته گردشگری، نمایشگاه عکس و نشست تخصصی گردشگری حیاتوحش با محوریت پرندهنگری برای راهنمایان و فعالان طبیعتگردی در اهواز برگزار شد.
ابوالفضل مهدی پور
نخستین جشنواره قهوه در اهواز
نخستین جشنواره قهوه بهمناسبت نکوداشت هفته گردشگری با همکاری و پشتیبانی مجتمع گردشگری ریتاج در شب ولادت امام حسن عسکری علیهالسلام در اهواز گشایش یافت.
ابوالفضل مهدی پور
اجرای تور تخصصی بافتگردی در شوشتر
به مناسبت هفته گردشگری تور تخصصی بافتگردی شوشتر با هدف معرفی بافت تاریخی، خانههای تاریخی، آداب و رسوم، حرفه و مشاغل قدیمی شوشتر با حضور سیاوش خانی و ابوالفضل مهدی پور راهنمایان تور انجمن صنفی راهنمایان تور استان خوزستان و جمعی از علاقهمندان از سراسر استان خوزستان اجرا شد.
به گزارش میراث آریا، در این تور علاقهمندان علاوه بر بازدید از سرای جهانی افضل، کافه موزه تارمه، کارگاه بافندگی استاد پنبهدانه، بخشی از بافت و بازار تاریخی شوشتر، خانههای تاریخی طبیب، افضل، سرابی، جامعی، مقدم و مرعشی با برخی از عناصر تشکیلدهنده بافت تاریخی و خانههای تاریخی، آداب و رسوم، حرفه و مشاغل قدیمی شوشتر و موسیقی شوشتری آشنا شدند.
همچنین با حضور امیر فرهادپور، رییس اداره میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی شوشتر، و مهندس چهارمحالی، پژوهشگر و مرمتگر آثار تاریخی، درباب اهمیت بافت تاریخی شوشتر و دعوت از سرمایهگذاران برای سرمایهگذاری در بافت قدیمی و حفظ و نگهداری بناهای تاریخی از طریق بخش خصوصی و نیز معرفی بخشی از بافت قدیمی شوشتر توضیحاتی ارایه شد.
در پایان نیز میثم حسینزاده، مدیر پایگاه جهانی سازه های آبی ـ تاریخی شوشتر بر نقش پراهمیت فعالان در توسعه گردشگری پایدار و نیز حمایت از فعالان گردشگری تاکید کرد.
این تور با حمایت و پشتیبانی مجموعه پردیس سلمان و خانه تاریخی مقدم و با همکاری آژانس توحید پرواز پاسارگارد و مجموعههای تاریخی سرای افضل، کافه موزه تارمه، کارگاه بافندگی استاد پنبهدانه و هتلهای طبیب، افضل، جامعی، سرابی، کافهگالری مقدم، خانه تاریخی مرعشی (پایگاه جهانی سازههای آبی ـ تاریخی شوشتر) و اداره میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی شوشتر برگزار شد.
عکس:زیحانه سید عطار
ابوالفضل مهدی پور
ایدهای برای بهبود گردشگری و رونق اقتصادی شوشتر
برگزاری جشنوارهها به عنوان یکی از راهکارهای اساسی برای معرفی هر منطقه به حساب میآید و دائمی کردن این نمایشگاهها و جشنوارهها نقش مهمی در توسعه گردشگری و رونق اقتصادی در هر منطقه دارد.
ابوالفضل مهدیپور، فعال میراث فرهنگی و راهنمای گردشگری، در یادداشتی نوشت: کهنشهر باستانی شوشتر با داشتن قدمت تاریخی فراوان تنوع فرهنگی، آداب و رسوم، موسیقی، غذاهای سنتی شیوه زندگی، آثار باستانی مختلف و دهها ظرفیت دیگر بهعنوان یکی ظرفیتهای ویژه استان خوزستان در حوزه گردشگری و فرهنگی به شمار میرود که هر کدام میتواند زمینهساز جذب گردشگران مختلفی در تمام فصول سال به استان خوزستان و شوشتر باشد و باید این ظرفیتها را به مردم کشورمان یا سایر کشورها معرفی کنیم.
جدا از وجود آثار تاریخی فرهنگی و طبیعی میتوان با برگزاری جشنواره مختلف در طول سال به نوعی باعث رشد گردشگری و رونق اقتصادی شد.
هر چند در سالهای اخیر با ورود بخش خصوصی جشنوارهای در زمینه فرهنگی و تاریخی مانند جشنواره پلو پزون، غمبهدر، دو عیدون، بادباک و بادگیرهای سنتی، جشنواره نقالی، جشنواره زیبایی اسب اصیل عرب و جشنواره غذاهای محلی برگزار شد ولی اگر به صورت دایمی و مداوم برگزار شوند پس از چند سال این گونه جشنوارهها و نمایشگاهها به برندی برای استان و شوشتر تبدیل خواهند شد و خود عامل جذب توریسم به استان و شوشتر میشوند.
در شوشتر با توجه با تنوع فرهنگی و هنری و گردشگری میتوان انواع جشنوارههای گردشگری و فرهنگی را برگزار کرد که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱.جشنواره برداشت کشاورزی و روستاگردی
شوشتر روستاهای بسیاری در حوزه گردشگری دارد که میتوان به عنوان نمونه به روستای تک تکاب، کوه زر و گراب اشاره کرد رقص محلی، موسیقی محلی، بازیهای بومی و محلی، معرفی صنایع دستی، غذاهای محلی، قصههای کهن از ظرفیتهای بالقوهای در حوزه گردشگری روستایی است که میتوان برای گردشگران و علاقهمندان جذاب باشد.
کُنار و باقله (باقلا) از محصولات کشاورزی شوشتر هستند که میتوان به عنوان گردشگری کشاورزی در اوایل فصل بهار که همزمان با تعطیلات عید نوروز و ورود گردشگران و مسافران نوروزی برای معرفی بهتر این محصولات بومی این جشنواره را برگزار کرد. هدف از برگزاری چنین جشنوارههایی را معرفی روستا و محصولات روستایی عنوان کرد. برگزاری این جشنواره باعث میشود محصولات و سوغات این روستا نیز معرفی شوند رونق گردشگری کشاورزی باعث میشود هم مردم روستا از لحاظ اقتصادی توانمند شوند و هم جاذبههای گردشگری روستا شناخته شوند.
۲.جشنواره شیرینیجات سنتی و غذاهای سنتی
شوشتر یکی از شهرهای دارای شناسنامه در زمینه غذاهای سنتی و محلی است و تاکنون سبکهای مختلفی را در زمینه این نوع غذاها ارایه کرده و چندین غذا در فهرست میراث نامملوس کشور به ثبت رسیده است. جشنواره شیرینیجات سنتی و غذاهای سنتی موجب احیای فرهنگ طبخ غذاهای بومی و اصیل در بین مردم و خانوادهها، ترویج سفرههای ایرانی سنتی و غذاهای بومی محلی، افزایش آگاهی مردم در زمینه پخت غذاهای سالم و ایجاد رقابت بین خانوادهها و تشویق به نشاط میشود.
۳.جشنواره آیینها سنتها و بازیهای سنتی
بازیها و ورزشهای سنتی و محلی بخشی از میراث فرهنگی غیر مادی بشریت هستند و شوشتر به عنوان یکی از شهرهایی که دارای آیینهای و بازیهای سنتی استو بنابراین شایسته است که به عنوان فرهنگ مردم حفظ و احیا شوند. آیینهای سنتی میراث نسلهای گذشته است که باعث معرفی فرهنگ بومی و محلی هر منطقه و ایجاد شور و نشاط در مردم میشود و میتواند به بقای این خردهفرهنگها کمک کند.
۴.جشنواره گردشگری آبی
وجود رودخانه کارون و شاخههای جدا شده از آن ـ شطیط و گرگر ـ ظرفیتی خدادای است که میتوان در فصول گرم که استان خوزستان گردشگرپذیر نیست با توسعه زیرساخت سواحل و آموزشهای تفریحات آبی آنها استفاده و به عنوان یک برند در ظرفیت گردشگری آبی کشور به آن اشاره کرد به طوری که در تمام فصول سال از آن بهره گرفت.
۵. جشنواره موسیقی
موسیقی شوشتری یکی از موسیقیهای نواحی ایران است که خاستگاه آن شهر شوشتر است. موسیقی شوشتری شامل موسیقی مقامی (مقامات آوازی و رنگها و ترانهها)، موسیقی شادی (آیینهای عروسی و مولودی خوانی و...)، موسیقی اندوه (تعزیه، سوگ، مویهگری)، موسیقی مذهبی (نوحهها و مراثی و...)، موسیقی کار و موسیقی درمانی است. نغمهها (گوشهها یا مقومها) در موسیقی شوشتری با نام ۲۴ مقوم شوشتری به همین نام در فهرست میراث معنوی سازمان میراث فرهنگی ثبت شده است و میتوان در فصول مختلف سال و مناسبتهای مختلف و دعوت از پیشکسوتان و بزرگان موسیقی کشور این موسیقی را بیشتر معرفی کرد.
۶. جشنواره بازدید از بافت سنتی و بازار
بافت سنتی شوشتر از بینظیرترین بافتهای تاریخی کشور است که اصالت خود را حفظ کرده و از نظر بافت تاریخی و معماری خانههای شهرت خاصی در ایران دارد و دارای آثار و یک محدوده توریستی به حساب میآید که صرفا یک منطقه توریستی نیست و زندگی مسکونی در این محدوده در جریان است و بیانگر معماری و فرهنگ و هنر گذشتگان است که خود جاذبه توریستی برای علاقه مندان بهشمار میآید.
۷. گردشگری مذهبی
شهر شوشتر از دیرباز به عنوان شهر دارالمومنین معرفی شده است وجود بقاع متبرکه و اماکن مذهبی و نیز در روزهای مختلف ماههای محرم و صفر آداب و رسوم ویژهای برای عزاداری سید و سالار شهیدان دارد که میتوان به عنوان یک ظرفیت در حوزه گردشگری مذهبی به شمار آورد. برپایی عزاداری امام حسین(ع) و یاران با وفای آن حضرت همه ساله در شوشتر همراه با آیینهای سنتی عزاداری به سبک سنتی میتواند به ظرفیتی در حوزه گردشگری مذهبی در کشور مبدل شده و موجب حضور گردشگران و علاقهمندان به گردشگری مذهبی شود.
۸.جشنواره صنایع دستی و احیای کهنپیشهها
یکی از جاذبهها مهم و مؤثر در جلب توریست در هر منطقه صنایع دستی موجود در آن منطقه است. تولید صنایع دستی در شهرستان شوشتر قبل از اسلام رواج داشته و این شهرستان از دیرباز به عنوان یکی از قطبهای تولید صنایع دستی در منطقه و کشور معرفی شده است. جشنواره صنایع دستی و احیای کهنپیشهها موجب آشنایی و جذب جوانان و علاقمندان به رشتههای مختلف صنایع دستی و حفظ و احیای کهن پیشهها میشود.
۹.گردشگری ادبی و فرهنگی
گردشگری ادبی یکی از شاخههای خاص و جذاب گردشگری است که به علاقهمندان امکان میدهد تا با مکانهایی آشنا شوند که الهامبخش نویسندگان و شاعران بزرگ بودهاند. شوشتر با تاریخ و فرهنگ غنیاش از دیرباز زادگاه شاعران و بزرگان ادب بوده است. همچنین نام شوشتر در بسیاری از اشعار بزرگان شعر و ادب فارسی ذکر شده است. مانند شوشتر و پلبند جهانی شادروان شوشتر که در شاهنامه فردوسی بزرگ ذکر شده است و مکانی مطلوب برای این نوع گردشگری و جشنوارههای ادبی و هنری به شمار میآید.
۱۰.گردشگری ورزشی
گردشگری ورزشی میتواند ابزاری مؤثر برای توسعه پایدار در منطقه باشد. مناطق کوهستانی یا روستایی که کمتر در معرض گردشگری کلاسیک قرار دارند، با برگزاری رویدادهای ورزشی یا توسعه مسیرهای کوهپیمایی و دوچرخهسواری، اسب سواری میتوانند گردشگران ورزشی جذب کرده و به اشتغال، حفظ جمعیت بومی و محافظت از طبیعت کمک کند.
کهنشهر شوشتر از دیرباز از مراکز اصلی پرورش اسب اصیل عرب ایرانی بوده است و همه ساله میزبان جشنواره زیبایی اسب اصیل عرب ایرانی است. همچنین وجود طبیعت بکر و کوهستانی شوشتر زمینه را برای برگزاری انواع جشنوارههای طبیعت و رویدادهای گردشگری مهیا کرده است .
در پایان ذکر این نکته لازم است که در شوشتر با داشتن انواع ظرفیتهای گردشگری فرهنگی و هنری که به عنوان نمونه چند مورد اشاره شد میتوان انواع جشنواره را با توجه به فصول مناسبت برگزار کرد و این نیازمند همکاری تمامی مسئولان چه درحوزه شهرستان چه استان و چه در سطح کشور همراه با یک طرح جامع و توسعه زیرساختها در این زمینه است و گامی در راستای جلب توریست و گردشگر داخلی و خارجی برداشته شود و با حضور آنها به رونق اقتصاد و اشتغال شوشتر کمک کرد.
ابوالفضل مهدی پور
احیای آیین کهن جشن دیسون هلون(جشن آغاز مدارس)در گذشته شوشتر
کهن شهر شوشتر یکی از شهرهای تاریخی ایران است که قدمت و اهمیت آن در میان شهرهای باستانی کشور از گذشته های دور زبانزد بوده است.
ش
شوشتر از گذشته های دور مهد ادبا و بزرگان بوده است که از دل همین دیسون (مکتب خانه)به درجات عالی رسیدند و شوشتر در گذشته دیسون های بسیاری زیادی وجود داشته است که میتوان از معروف ترین دیسون به دیسون حقانی اشاره کرد.
" طبق توضیحات مهندس چهارمحالی، پژوهشگر تاریخ این کهن دیار و دلسوز میراث گذشتگان، در گذشتههای دور در شوشتر وقتی میخواستند برای اولین بار کودکی را به مکتب یا دیسون ببرند، آیینهایی ویژه و شعرهایی سنتی خوانده میشد از جمله این آیین ها حمام بردن ..کوتاه کردن مو ..خرید گیوه نو ..و همچنین خنچه همراه با رحل و قرآن و قلم نی و دوات بوده است .و همراه با خواندن این شعر کودک را همراهی میکردند
دیسون هلونی داریم
مکتب رونی داریم
اول روز مکتب
جشن و سروری داریم
این آیینها نه تنها نمادی از احترام به علم و دانش بودند، بلکه در دل خود دعای خیر و آرزوی موفقیت برای کودک به همراه داشتند
مناسبت گرامیداشت این رسوم کهن، جشن بزرگ مردمی دیسون هلون در شوشتر در تاریخ ۲۹ شهریور ۱۴۰۴ در سرای جهانی افضل شوشتر برگزار و علاقه مندان از سراسر استان خوزستان با آیینها، شعرها و آداب قدیمی این دیار آشنا و در کنار مردم شوشتر لحظات بهیادماندنی به یادگار گذاشته شد.
قابل ذکر است در این جشن فراخوانی به مناسبت ماه مهر جهت اهدا لوازم تحریر برای دانش آموزان بی بضاعت برگزار و علاقه مندان با اهدای پکیج به استقبال ماه مهر رفتند.
از آیتم های این جشن
دف نوازی و اجرای موسیقی محلی
نمایش گروه هنری ترنج
نمایش طنز استاد زراعتکار
(بردن دانش اموز به ارایشگاه)
اجرای اهنگ مربوط به دیسون هلون
بردن پک های لوازم تحریر به کارونسرای افضل با همراهی مردم
اجرای موسیقی های شوشتری توسط اساتید موسیقی
صبحت های عوامل راجع به تاریخچه این آیین میتوان اشاره کرد
اجرای نمایش مربوط به دیسون ها در زمان قدیم
اهدای تندیس اوسونا به عوامل
و اجرای سرود ای ایران توسط مردم و تقدیر و تشکر از عوامل نیرو انتظامی
نوشتن نام بهترین معلم بر روی تابلو
و در اخر تشکر ویژه از مردم عزیز که در این برنامه شرکت اشاره کرد
گزارش: ابوالفضل مهدی پور
عکس:هستی فتوتی..سجاد موسی زاده.رضا حاجی زاده
..........
