راهنمای محلی خوزستان

بقعه تاریخی شاه رکن الدین دزفول

بقعه شاه رکن الدین ، زیارتگاه تاریخی و باستانی با معماری زیبا و منحصر بفرد مقصد زائران و گردشگران از خوزستان و سایر نقاط کشور است .

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان، بقعه شاه رکن‌الدین دزفول یکی از مکان‌های زیارتی تاریخی کشورمان می‌باشد که دارای معماری خاص و زیبایی است که نه تنها به عنوان یک مکان مذهبی، بلکه به عنوان نمادی از تاریخ و فرهنگ غنی این سرزمین شناخته می‌شود.

این بقعه در محله‌ای شاه رکن الدین واقع در خیابان آیت الله طالقانی کوچه شهید دیانتی واقع شده است. گنبد این مقبره، نیلگون و مخروطی شکل با چهارده ضلع می‌باشد. در بالای درجنوبی آن پلکان، خواجه‌نشین و طاق نمایی وجود دارد که بر بالای آن دو گلدسته بنا گردیده‌است.

این مجموعه شامل آرامگاه، مسجد، مدرسه و حمام است و همچنین آورده شده‌است که ساختمان گلدسته‌ها در دوره قاجاریه ساخته شده و بنای بقعه و گنبد مربوط هم به دورهٔ تیموریان در زمان سلطنت شاهرخ میرزا فرزند امیر تیمور نسبت داده می‌شود.

شاه رکن‌الدین، به عنوان یکی از شخصیت‌های بزرگ تاریخ اسلام، در دل مردم دزفول و حتی فراتر از آن، جایگاه ویژه‌ای دارد. او نه تنها به عنوان یک عالم و عارف، بلکه به عنوان یک راهنما و مشوق در مسیر معنوی زندگی شناخته می‌شود. مردم با عشق و احترام به این بقعه می‌آیند تا از برکات آن بهره‌مند شوند و دعا‌های خود را در این مکان مقدس به درگاه خداوند تقدیم کنند.

در روز‌های خاص، این بقعه مملو از زائرانی است که با دل‌های پر از امید و آرزو به اینجا می‌آیند. صدای دعا و نیایش در فضا طنین‌انداز است و حس همبستگی و اتحاد را در دل‌ها زنده می‌کند. اینجا جایی است که می‌توان با خود و خداوند خلوت کرد و از دغدغه‌های روزمره فاصله گرفت.

عکاس : محسن حقانی

مقبره دانیال نبی کهن شهر جهانی شوش

مقبره دانیال نبی در کنار رودخانه شاوور و مقابل تپه ارگ شوش واقع شده و یکی از نمادهای اصلی این شهر است. قدمت این مکان به بیش از ۲۵۰۰ سال پیش برمی‌گردد.این آرامگاه بارها در طول تاریخ بازسازی شده است.گنبد مخروطی شکل آرامگاه با ارتفاع ۲۰ متر و ۲۵ طبقه، یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های آن است. این گنبد به سبک سلجوقی ساخته شده و دارای طراحی پلکانی یا اورچین است.

آرامگاه و مقبره دانیال نبی یکی از باشکوه‌ترین مقبره‌های مذهبی ایران با گنبدی اورچین و دو پوسته‌ی بی‌نظیرش یادآور معماری بنای عظیم جغازنبیل است.

آرامگاه دانیال نبی یکی از آرامگاه‌های مذهبی و با گنبدی اورچین و دوپوسته بی‌نظیر ایران است. دانیال نبی یکی از پیامبران بنی اسرائیل و متولد بیت المقدس است.

دانیال در باور ادیان ابراهیمی یکی از پیامبران بنی اسرائیل (قرن هفتم پیش از میلاد) است. دانیال به زبان عبری به معنای «خدا قاضی من است» می‌باشد.

دانیال نبی در ۱۲ سالگی به عنوان اسیر در دربار بخت النصر خدمت می‌کند. سپس توسط نبوکدنصر پادشاه بابل اسیر می‌شود و ۳۷ سال در دربار وی می‌ماند و در همان زمان به پیامبری می‌رسد. بعد از فتح بابل به دست کوروش، دانیال نبی به شوش مهاجرت می‌کند و در سن ۸۳ سالگی فوت و جسدش را پس از مومیایی شدن در شرق رودخانه شاوور یا شاهپور دفن می‌کنند. مکان‌های دیگری نیز در عراق، ترکیه، مصر و سمرقند ادعای آرامگاه دانیال نبی را دارند.

در برخی نوشته‌ها آمده تیمور لنگ بقایای دانیال را از شوش به سمرقند برده است. در سمرقند مقبره‌ای وجود دارد به طول ۱۸ متر که منسوب به دانیال نبی است. اما گفته می‌شود تنها یک پای وی در آنجا دفن و مابقی در شوش است.

اما مقبره دانیال نبی در خوزستان و شهر شوش از سمت غربی آرامگاه با کاشی‌کاری‌های ایرانی، اسلامی که بر سر در آن نوشته شده، آستانه متبرکه حضرت دانیال نبی تزیین شده است. از سمت شرقی دو مناره به ارتفاع حدود ده متر در دو طرف قرار دارد. تاریخی که بر روی مناره حک شده ۱۳۳۰ هجری قمری است با استادکاری حاج ملا حسین معمار باشی.

بنای آرامگاه دانیال نبی در سال ۱۲۴۹ خورشیدی به دستور روحانی شیعه جعفر شوشتری و به دست حاج ملاحسین معمار پس از سیل ویرانگر همان سال که باعث تخریب بنای قبلی شده بود، ساخته شد و ضریحی در مرکز آن قرار گرفت. گنبد آرامگاه دانیال نبی به صورت گنبد اورچین بنا شده است. اورچین از گنبدهای رک مخروطی است ولی روی آن پلکانی است و به این گنبد اورچین، پلکانی، مضرس، آناناسی گویند که در جنوب ایران فراوان دیده می شود. گنبد اورچین دانیال نبی دارای ۲۵ طبقه مضرس و دو پوسته است.ساختمان و گنبد موزه آبادان از روی آرامگاه دانیال نبی کپی برداری شده است.

اميرالمؤمنين علي(ع) در مورد حضرت دانيال فرمودند: «من زار اخي دانيال کمن زارني؛ يعني هرکس برادرم دانيال را زيارت کند مرا زيارت کرده است.» اگر به شهر شوش و زيارت ايشان رفتيد مي‌توانيد اين حديث را روي کاشي‌هاي بالاي ضريح ببينيد.

ابزارک تصویر

احیا آئین‌ پلو پزون شوشتر در سرای جهانی افضل شوشتر

*یکی از آئین های که مردم کهن دیار شوشتر در اواخر فصل زمستان و نزدیک عید نوروز برگزار می کردند آئین پلوپزون می باشد*

*درگذشته مردم کهن دیارشوشتر شهر آئین هاورسوم به خاطر این که که برنج یکی از غذاهای اعیانی به حساب می آمد و همه مردم نمی توانستند برنج تهیه کنند و به پاس احترام به طبیعت در اواخر فصل زمستان و نوید عید نوروز، نوبر سبزیحات مانند باقله توحه و شویت(شوید) و حلبه و شکرانه ی برنج، بزرگترها و کسانی که تمکن مالی داشتند در قالب جشن و کارونال شادی همه اهالی شهر و یا محله را دعوت به صرف خوردن پلو مخصوص شوشتری دعوت می کردند*

رسم بر این بود که شخصی یا بزرگتری که قرار بود جشن و آئین پلوپزون را انجام دهد سبزی شوید که از باغ چیده به بالای بام خانه خود پرتاب میکرد به نشانه که شما دعوت به آئین پلوپزون هستید
به خاطر این که برنج(پلو) زیاد درست می کردند و برنج قند فراوانی داشت گشنیز هم به برنج اضافه می کردند که قند برنج پایین آورد

در "جشن پلوپزون" علاوه بر طبخ پلو مخصوص شوشتر به طبخ و توزیع غذاهای محلی نیز پرداخته می شود
و اهالی همراه با موسیقی و آیین‌های سنتی، جشن می‌گیرند.
تاریخچه پلو شوشتری به روزهای قدیم بازمی‌گردد و خانواده‌های شوشتر، نسل‌ها این غذا را تهیه کرده‌اند و رازهای پخت آن را به نسل‌های بعدی منتقل کرده‌اند. این غذا در مهمانی‌ها و مراسم‌های مختلف، به ویژه در مراسم‌های خاص و اعیاد مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان نمادی از مهمان‌نوازی مردم جنوب ایران به خصوص مردم خونگرم شوشتر شناخته می‌شود.

همچنین دراین آئین پلوپزون شوشتر
رسوم قدیمی که به فراموش شده بود مانند
۱_آیین وسنت جشن پلو پزون
۲_نمایش کهن رقص سله
۳_اجرای آیین کمچه بعک
۴_اجرای بازی بچه طنبلک
۵_اجرای کشتی پهلوانی شوشتری
۶_آیین خواستگاری شوشتری
۷_اجرای دعای سفره وبرکت سال
همراه با آوازهای شوشتر در دستگاه ۲۴ مقوم شوشتر که به ثبت ملی رسیده است اجرا شد

از ضرب المثل های که درباره آئین پلوپزون از گذشته به یادگار مانده میتوان به ضربب المثل

دو پِرَ که خونتَ وا ونی گِرو ،گِرو سی چِه سی شادی یکی سی پلو پزونه یکی سی ماهِ مبارکِ رمضوونه

معنی:دوبار است که باید خانه خود را گرو بگذارید
گرو برای چی .برای شادی ،یک بار پلو پزان،
یکی برای ماه مبارک رمضان.

ای باقله وا پوس چیته خود خورم چیته دهام دوس

معنی:ای باقله هم خودم از پلو میخورم و هم به دوستان میدهم

این آئین با حضور پرشور مردم فرهنگ دوست شوشتر و علاقه مندان به فرهنگ هنر و گردشگران از سراسر کشور در سرای جهانی افضل شوشتر در روزجمعه ۱۹ بهمن ۱۴۰۳ برگزار شد.

گزارش: ابوالفضل مهدی پور

با سپاس از راد نژاد فتحی

تصاویر:

مریم شهاب زاده..هستی فتوتی..سجاد سروش

بتول فته پور.رضا سلامات..عباس قاسم پور

رضا قائدی ، هستی حسن زاده و مریم عابدی

موزه «بنزین خانه آبادان»

جایگاه سوخت آبادان به استناد برخی سوابق به عنوان نخستین جایگاه سوخت در ایران در سال ۱۳۰۶ شمسی (۱۹۲۷ میلادی) در مرکز شهر آبادان احداث شد. این مکان ابتدا جهت توزیع و فروش نفت سفید مورد استفاده قرار می گرفت و حلب های پرشده از مواد نفتی در آن به فروش می رسید.

با گذشت زمان و با ورود اتومبیل، این جایگاه به پمپ بنزین تبدیل شد. هنگام سوخت گیری در این پمپ بنزین، ابتدا فرآورده های نفتی که در مخازن پرچ شده نگهداری می شد با استفاده از تلمبه های دستی به ظروف پیمانه ای منتقل می شد و سپس بر اساس نیاز هر مصرف کننده، سوخت به وی تحویل داده می شد. پس از موافقت وزیر با راه اندازی موزه های نفت در آبادان، این مکان جزو اولویت های صنعت نفت برای موزه شدن قرار گرفت. در همین راستا فاز مطالعاتی و پژوهشی این پروژه و به موازات آن شناسایی و گردآوری اشیا و اسناد قدیمی مرتبط در سراسر کشور به ویژه مناطق عملیاتی نفتی آغاز و در دی ماه سال ۱۳۹۴، موزه بنزین خانه آبادان وارد فاز عمرانی و اجرایی شد و پس از ماه ها کار مستمر و شبانه روزی، این موزه روز سه شنبه مورخ ۹۵/۱۱/۲۸ با حضور مهندس کاظمی، معاون وزیر و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی و برخی از مسوولان وزارت نفت، استانی و مقامات محلی شهر آبادان به بهره برداری رسید.

عکس:مرضیه سلیمانی/ ایرنا

دزفول شهر آب و آجر.. شهری از دل گذشته

بافت تاریخی دزفول، جایی که آب و آجر در هم تنیده‌اند، به عنوان یک میراث فرهنگی زنده و پویا، همچنان تاریخ این شهر را روایت می‌کنند. در این بافت، جریان آب که از دیرباز به عنوان منبع حیات و ارتباط‌دهنده‌ی انسان‌ها با طبیعت شناخته شده، در کنار آجرهایی که نماد معماری ایرانی هستند، در هم می‌آمیزند تا داستانی از هنر، زندگی و تاریخ را برای نسل‌های آینده به ارمغان بیاورند. این ترکیب منحصر به فرد از آب و آجر، هویت دزفول را شکل داده و همچنان در کوچه‌ها و بناهای تاریخی این شهر جریان دارد.

عکس:میلاد حمادی../مهر