راهنمای محلی خوزستان

گیاه قلپلپ و پارچه دیبای شوشتر

گیاه قلپلپ (استبرق) ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮔﺮﻡ ﻭ ﺧﺸﮏ ﻭ ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺭﻭﯾﺪ. ﺩﺭ ﻗﺪﯾﻢ ﺍﺯ ﺷﯿﺮﻩ ﺍﯾﻦ ﺩﺭﺧﺖ ﺑﺮﺍﯼ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﺟﺬﺍﻡ ، ﺯﺧﻢ ، ﮐﻮﺭﮎ ﻭ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﺑﯿﻤﺎﺭﯾﻬﺎﯼ ﮐﺒﺪﯼ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽ ﮐﺮﺩﻧﺪ .
ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺍﺯ ﺍﻟﯿﺎﻑ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﯿﻮﻩ ﺍﺳﺘﺒﺮﻕ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻬﯿﻪ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .
ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺼﺮﻑ ﻋﺴﻞ ﮐﺮﮎ : ﺩﺭﻣﺎﻥ ﺯﺧﻢﻫﺎ ﻭ ﺑﯿﻤﺎﺭﯼﻫﺎﯼ ﭘﻮﺳﺘﯽ، ﺭﻓﻊ ﺗﺮﮎ ﭘﺎ، ﮐﺎﻫﺶ ﻭﺯﻥ، ﺟﻠﻮﮔﯿﺮﯼ ﺍﺯ ﺭﯾﺰﺵ ﻣﻮ، ﺭﻓﻊ ﺗﻨﮕﯽ ﻧﻔﺲ ﻭ ﺁﺳﻢ ، ﺿﺪ ﺗﺸﻨﺞ
یکی از مهمترین کاربرد ان ﮐﺮﮎ ﻗﻠﭙﻠﭗ ‏( ﺍﺳﺘﺒﺮﻕ ‏) بود که ﻣﺎﺩﻩ ﺍﻭﻟﯿﻪ ﭘﺎرﭼﻪ ﺩﯾﺒﺎﯼ بود ﺩﯾﺒﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﭘﻮﺷﺶ ﺳﺮ , ﺷﺎﻝ ﺩﻭﺭ ﮐﻤﺮ ﻭ ﻗﺒﺎ , ﻋﺒﺎ , ﺷﺎﻫﺎﻥ ﻭ ﻣﻠﻮﮐﺎﻥ ﺑﻮﺩ . ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺷﻮﺷﺘﺮ ﺟﻬﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﻣﮑﻪ ﻣﯽ ﺑﺮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﻮﺭﻩ ﺍﺯ ﻗﺮﺁﻥ ﮐﺮﯾﻢ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﭘﻮﺷﺶ ﻭ ﻣﺘﮑﺎ ﺩﺭ ﺑﻬﺸﺖ ﺑﺮﺍﯼ ﺻﺎﻟﺤﺎﻥ ﯾﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .
.دیبا در کنار پرند پارچه‌ای که خاستگاه آن شوشتربوده است و تا ۳ قرن پیش در شهر شوشتر تولید می شده است این پارچه که از بافت خیلی نازکی برخوردار بوده و گاهی نیز با الیافی از طلا برای دوخت لباس پادشاهان و تزئین خانه کعبه بکار می رفته است. این پارچه از تارهای قاصدکهای گیاهی به نام قلپ لپ است که در اطراف شهرهای خوزستان اندک بوته‌هایی از آنها یافت می‌شود این پارچه تا ۳۰۰ سال پیش درشوشتر تولید می شده و بعدها این صنعت با توجه به نیاز کشور عربستان جهت تزئین خانه خدا به آن کشور برده شده و در آن کشور به تولید خود ادامه داده است و به مرور زمان این صنعت نیز به فراموشی سپرده شده است
اشعار زیر ارتباط این پارچه را با شوشتر از زبان شاعران فارسی گو و حتی عرب رابیان می نماید .

زمین از نقش گوناگون چنان دیبای ششتر شد

هزار آوای مست اینک به شغل خویشتن شد

فرخی سیستانی

.................................

ز بس تقش و شی چون شوشتر بود

ز بس سر و سهی چون غاتفر بود

فخر الدین اسعد گرگانی
....................................

زلفینش به بوی عنبر سارا

رخسار به رنگ دیبه ششتر

مسعود سعد سلمان

.........................

خنده آی مر مرا ز آنها که از سیم ربا

درگه رفتن کفن از دیبه ششتر برند

سنایی عزنوی

........................................

زان خرقه خویش ضرب کردیم

تا زین به قبای ششتر آییم

مولوی

................................

بر بسته گل از شوشتری سبز نقابی

و آلوده به کافور و به شگرف بناگوش

ناصر خسرو
....................

با سپاس از جناب مهندس چهارمحالی سرپرست محترم اداره میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی شوشتر

رودخانه کارون قلب تپنده استان خوزستان

خوزستان را نمیتوان بدون رودخانه کارون تصور کرد رودخانه ای که همواره در طول مسیر خود تمدن هایی با تاریخی کهن و شهرهایی با فرهنگ غنی و همچنین آثار باستانی که هر کدام نشان از قدمت و تاریخ سرزمین ایران است به ارمغان آورده است .
رودخانه کارون پس از عبور ازتنگه ها و کوهستان های سر به فلک کشیده زردکوه بختیاری در رشته کوه های زاگرس با ورود به شهر باستانی شوشتردر استان خوزستان به دو رودخانه مجزا به نام گرگر و شطیط(ماه پاریان ) تقسیم میشود و این دو رودخانه شوشتر را مانند جزیره ای در بر میگیرند و در جنوب شوشتر در (بندقیر) همراه با رودخانه دز، کارون را دوباره تشکیل و بعداز شهر هایی همچون اهواز در انتهای مسیر به خلیج همیشه فارس می پیوندد.
رودخانه کارون که شاهرگ حیاتی مردم خوزستان می باشد، پر آب ترین و طویل ترین رودخانه ایران است..کارون همچنین تنها رودخانه قابل کشتیرانی ایران نامیده می شود.اگر چه در سالهای اخیربا ساخت سدهای مکرر بر رودخانه کارون و پروژه های انتقال آب از میزان آب این رودخانه کاسته شده ولی هنوز هم باصلابت به حرکت خود ادامه میدهد و با حرکت خود حیات.سرسبزی.طبیعت زیبا و دلفریب را به ارمغان آورد.

رودخانه کارون مأمن انواع گونه های حیات وحشی است که رودخانه کارون را به عنوان یک زیستگاه طبیعی برای زیستن انتخاب کرده اند.
استان خوزستان بامناطق بکر و جاذبه های طبیعی و آثار تاریخی و باستانی باعظمتی چون منظومه جهانی سازه های آبی تاریخی شوشتر که به لطف نعمت خدادادی رودخانه کارون وهمچنین دانش و هنر گذشتگان این سرزمین یکی از مشهورترین سازه های آبی تاریخی در جهان به شمار می رود از لحاظ پتانسیل گردشگری و جذب توریسم و سرمایه گذاری در بخشهای مختلف بسیار حایز اهمیت می باشد .

شاید به همین منظور است که از کارون به عنوان قلب تپنده خوزستان در همه ادوار تاریخی نام برده شده است.

نگارش : ابوالفضل مهدی پور

گردشگری غذا.

«غذا» به عنوان نخستين نياز هر انسان، فقط يک ماده مصرفي نيست، بلکه در خود فرهنگ و آداب و رسوم مردم بومي يک منطقه را جاي داده است. بر همين اساس يکي از معيارهاي مهم سفر، غذا است و گردشگري غذا يکي از انواع گردشگري بوده که با توجه به افزايش زمان اوقات فراغت و نياز انسان‏ها به يک محيط همنشيني، روز به روز در حال رشد است.
گردشگری غذا یا به قول ایرانی ها، شکم گردی یک سبک گردشگری است که سال هاست مورد توجه توریست ها بوده و هر ساله بخش قابل توجهی از توریست ها با هدف تجربه طعم های جدید راهی سفر می شوند.

پژوهشگران ایرانی فعال در زمینه خوراک و غذا معتقدند بیش از 2500 نوع غذا و 109 نوع نوشیدنی و انواع نان و شیرینی در ایران وجود دارد و با اینکه مکتب آشپزی ایرانی یکی از سه مکتب اصلی خوراک در کنار مکاتب آشپزی رومی و چینی است و پهنه وسیع جغرافیایی کشورمان باعث شده که تنوع غذایی زیادی داشته باشیم.
استان خوزستان به علت تنوع بالای غذایی همیشه مورد علاقه بسیاری از مردم ایران و حتی کشورهای همسایه قرار دارد که میتوان با سفر هر شهر استان خوزستان و با توجه به نوع فرهنگ و آداب و رسوم منطقه انواع غذاها سنتی را تجربه کنید.
.

پ.ن: در این چند سال به همت سرمایه گذاری در این بخش شاهد رونق این سبک گردشگری در استان خوزستان هستیم.

و آبشارهای آرپناه در خوزستان

آبشارهای آرپناه در شهرستان لالی یکی از زیباترین چشم انداز های طبیعی استان خوزستان محسوب می شود که در چهار فصل سال گردشگر پذیر است .

اگرچه خوزستان یکی از استان‌های گرمسیری ایران به‌حساب می‌آید، اما مناطق خوش‌آب‌وهوا و پردرختی هم دارد که گردشگران را جذب خود می‌کند. آبشارهای آرپناه لالی یکی از این دیدنی‌ها هستند.

منطقه‌ای سرسبز را تصور کنید که صدای آب روان که از چشمه‌ای پرخروش جاری می‌شود، در آن پیچیده باشد. چشمه‌ای که‌ در نهایت به‌شکل چند آبشار ازکوه سرازیر می‌شود. این‌جا مجموعه آبشارهای آرپناه لالی است.

آبشارها در فاصله‌ی ۴۴ کیلومتری لالی، در جاده لالی به پِبده قرار گرفته‌‌اند و فاصله‌ی آبشارها تا اندیکا نیز ۴۳ کیلومتر است. دیگر مسیرهای دسترسی به آبشار آرپناه از جاده‌های مسجدسلیمان، دزفول و گُتوَند است که رسیدن به آبشار را ساده‌تر می‌کند.

آبشارهای آرپناه خارج از شهر و در دامنه‌ی کوه قرار دارند. با این وجود امکانات رفاهی لازم در این منطقه تعبیه شده است.

البته وسیله‌ نقلیه‌ی عمومی به منطقه رفت‌وآمد نمی‌کند. باید با ماشین شخصی یا تاکسی دربست خودتان را به آرپناه برسانید. ماشین را به پارکینگ می‌سپارید و پیاده‌روی شروع می‌شود.

منظره‌ی تک‌درخت‌های پراکنده در دشت سرسبز، نوید کوه‌پیمایی دلچسبی را می‌دهد. خیلی زود آلاچیق‌ها و سکوهای سیمانی را می‌بینید که برای چادر زدن یا برپاکردن بساط پیک‌نیک درنظر گرفته شده‌اند. آب آشامیدنی و خوراکی به‌حد کافی همراه داشته باشید. این محل سرویس بهداشتی دارد تا مسافران از این بابت خیالی آسوده داشته باشند.

پل عابر کمک می‌کند گردشگران بتوانند از روی آب جاری بگذرند و به دشت آن‌سوی چشمه دسترسی پیدا کنند. پس محدودیتی برای گشت‌وگذار مقابل‌تان نیست.

آب چشمه در چند نقطه به آبشار تبدیل می‌شود، از این‌رو چندین آبشار پیش روی شما خواهد بود. بستر این آبشارها به حد کافی وسیع و امن هست که بتوانید آب‌تنی کنید و پاشیدن آب پودری خنک را روی پوست‌تان حس کنید.

در عمیق‌ترین جای رود، آب به‌زحمت ممکن است تا کمر شما برسد؛ در گوشه و کنارها آب در حد مچ پا بالا می‌آید. خنکی آبشار و چشمه و سبزی منطقه باعث شده تابستان‌ها هم هوای دلچسبی داشته باشد. آب خنک است و اگر تابستان به چشمه‌های آرپناه بروید، گرما را از تن‌تان می‌گیرد.

آب این آبشارها آنقدر به راهش ادامه می‌دهد تا به چشمه تلوک یا بی‌بی‌ترخان و آب شور برسد و در نهایت به رودخانه کارون می‌ریزد. نکته‌ی جالب دیگر آسیاب‌های آبی‌ست که در مسیر رسیدن به چشمه تلوک ساخته‌اند، مانند آسیاب نهنگ و پلنگ

روایت_تلخ باشو غزیبه کوچک
.
اگر به منطقه لشکر آباد اهواز گذر کرده باشید با انبوه دکه های ساندویجی و سیگار فروشی روبه رو می شوید ولی یکی ازاین دکه ها با بقیه ها دکه متفاوت است.
#دکه_باشو
سالهاست هزاران هزار رهگذر از کنار این دکه رد می شوند ولی شاید کمتر کسی آگاهی داشته باشد که صاحب این دکه کیست و روزگاری نه چندان دور چه کار بزرگی انجام داده است .
"باشو، غریبه کوچک پسرک اهوازی دیروز، با آن همه شهرتی که برای بازی در یک فیلم آن هم در غربت کسب کرد این روزها در زادگاهش غریبه است

عدنان عفراویان، بازیگر کودک فیلم «باشو غریبه کوچک»، این روزها چهل‌وچندسالگی را پشت‌سر می‌گذارد..
کودک سیه چرده دیروز، امروز مرز جوانی را هم طی کرده است دیگر لازم نیست مانند بهرام بیضایی کل خوزستان را بگردی و عاقبت در محله لشکرآباد اهواز پسرکی را در سایه‌روشن کوچه ببینی که تا تو رامی بیند بخندد و فرار کند .
امروز بیست سال و اندی از زمانی که فیلم باشو، غریبه کوچک روی پرده سینماهای ایران و جهان رفت و همه آن را تحسین کردند می گذرد. حالا می توانی در همان فلکه لشکر آباد، روبروی تابلو دانشگاه در میان دستفروشان *باشو* را ببینی دکه ای کوچک پر از عکس ها،پوسترها و بریده های روزنامه ها فیلم باشوغریبه کوچک.
و چه سخت است خاطره ساختن و چه آسان است فراموش کردن آن خاطره
باشو در جواب یکی از خبرگزاریها که پرسیدند
اگر بتوانید بی‌واسطه با آقای بیضایی صحبت کنید، به ایشان چه می‌گویید؟

مثل احساس یک فرزند پس از سال‌ها دوری از پدر، دلتنگشان هستم. دوست دارم صدایشان را بشنوم، ببوسمشان. توقعی هم از ایشان ندارم ولی دوست دارم دستم را بگیرند. دوست دارم همان‌طور که یک روز فیلم «باشو غریبه کوچک» را ساختند، امروز هم «باشو غریبه بزرگ» را بسازند

پ.ن:باشو، قهرمان فیلم، پسرکی عرب از جنوب غرب ایران است که در بمباران‌های جنگ ایران و عراق خانواده‌اش را از دست می‌دهد و خود هراسان و سرگشته میان کشتزارها می‌دود تا تصادفاً به کامیونی می‌رسد و بر پشت کامیون می‌نشیند. کودک به خواب می‌رود و هنگامی که بیدار می‌شود خود را در جهانی دیگر می‌یابد که هیچ به سرزمینی که می‌شناخت نمی‌ماند.
در دیدار کوتاهی که شاید چند دقیقه طول کشید چند تا از عکساش بهم نشان داد ودر آخر به عدنان گفتم عدنان میشه باهم عکس بگیریم گفت باشه ولی زود که شلوغ نشه اینجا...در دلم گفتم باشو سالهاست اینجا فراموش شده ای....!!!!!