راهنمای محلی خوزستان

مادران ایل؛ ستون زندگی عشایری

زنان عشایر که در گویش ایلیاتی، " زینه " خوانده می شوند، نقش بسیار مهم و برجسته ای در صحنه زندگی ایفا می کنند. به گونه ای که به جرات می توان گفت، ستون مهم زندگی سخت و دشوار عشایر کوچ رو، زنان هستند.

با توجه به فرهنگ زندگی عشایری که چنین نقشی را از دیرباز برای زنان تعریف کرده، کار زنان عشایری به شیوه های مختلف در خدمت رشد و توسعه اقتصاد خانواده قرار می گیرد. نقش پایاپای زنان در پرورش و نگهداری گوسفندان، تهیه و تولید محصولات متنوع دامی، مشارکت فعال در کشاورزی، بافتن قالیچه و گلیم و جاجیم وگبه و ساخت صنایع دستی زیبا، در کنار ایفای نقش همسری و مادری، آنان را به تکیه گاه محکم و استواری برای خانواده تبدیل کرده است

محمد محمدعلی پور

زیبایی‌های ساحل خلیج فارس

سواحل خلیج فارس ایران یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری در جنوب کشور به شمار می‌روند، که استان‌های خوزستان، بوشهر و بخشی از استان هرمزگان را در برمی‌گیرند.

خلیج فارس (شاخاب پارس یا دریای پارس)، نام آبراهی پر اهمیت در آسیای غربی و منطقه خاورمیانه است که در امتداد دریای عمان و در میان ایران و شبه‌جزیره عربستان قرار دارد. مساحت خلیج فارس ۲۳۷٬۴۷۳ کیلومتر مربع بوده و طول آن حدود ۹۰۰ کیلومتر و عرض متوسط آن ۲۵۰ کیلومتر است و پس از خلیج مکزیک و خلیج هادسون سومین خلیج بزرگ جهان به شمار می‌آید. خلیج فارس از شرق از طریق تنگه هرمز و دریای عمان به اقیانوس هند و دریای عرب راه دارد و از غرب به دلتای رودخانه اروندرود، که حاصل پیوند دو رودخانهٔ دجله و فرات و پیوستن رود کارون به آن است، ختم می‌شود. نام تاریخی این خلیج، در زبان‌های گوناگون، ترجمه عبارت خلیج فارس یا دریای پارس بوده‌ است. همچنین در تمام سازمان‌های بین‌المللی نام رسمی این خلیج، «خلیج فارس» است. در ایران روز ۱۰ اردیبهشت روز ملی خلیج فارس نام گذاری شده که سالروز اخراج پرتغالی‌ها از تنگه هرمز و خلیج فارس است. شاه عباس صفوی با کمک انگلیسی‌ها در این روز در سال ۱۶۲۱ میلادی توانست هرمز را از چنگ پرتقالی ها درآورد، تا همیشه به خاطر این اقدامش از او به نیکی یاد شود. اما این روز در سال‌های اخیر شرایط دیگری پیدا کرده است. اهمیت تاریخی این روز تحت شعاع تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی و دولت ایران قرار گرفته است. تصمیمی که ۱۰ اردیبهشت را به روز ملی خلیج فارس بدل کرده است. پس از ملی شدن نفت ایران و خلع ید از شرکت‌های انگلیسی و قطع روابط ایران و انگلیس ابتدا نماینده سیاسی انگلیسی مقیم بحرین از سال ۱۳۲۹ (۱۹۵۰ م.) عبارت ساحل عربی را برای منطقهٔ جغرافیایی بخش جنوبی خلیج فارس که متعلق به عرب‌های تحت‌الحمایه انگلیس بود مرسوم ساخت و سپس به مرور کلمه خلیج عربی را جایگزین آن ساخت و سپس این نام را به کل خلیج فارس تعمیم داد.

امین فائضی

آغاز سال جدید پیروان آئین مندائی در کنار کارون

مراسم تعمید پیروان دین یکتاپرست صابئین مندائی به مناسبت فرارسیدن سال نو مندائی و همزمان با عید پاک (دهواربا) امروز در کنار رودخانه کارون اهواز برگزار شد.

مندائی‌ها پیروان حضرت یحیی (ع) و از بومیان خوزستان هستند که در تفسیر المیزان علامه طباطبایی و تفاسیر دیگر جزو ادیان موحد شمرده شدند.

حرفه و شغل اکثر آن‌ها زرگری، طلاسازی، میناکاری و قایق سازی است

.از آنجایی که همه مناسک آن‌ها وابسته به آب جاری است، آلودگی کارون و کرخه و همچنین خشک شدن آن‌ها بر مناسک آن‌ها تاثیر گذاشته است

. پیروان آیین مندایی دو روز آغاز سال نو خود را «دهوا ربّا» به معنی عید بزرگ می‌نامند.

صابئین قبل از عید بزرگ به نظافت خانه‌های خود می‌پردازند و برخی از آن‌ها دو روز قبل از عید مراسم غسل تعمید را در ساحل شرقی کارون انجام می‌دهند.صابئین مندایی پیروان حضرت یحیی (ع) از پیامبران بزرگ الهی هستند و عقیده دینی آن‌ها برگرفته از عقیده حضرت آدم (ع) است که تا آخرین پیامبر آن‌ها حضرت یحیی (ع) ادامه یافته است.مرسوم است که معتکفان در این زمان کتاب‌های مقدس بخوانند و از گناهان خود طلب بخشش کنند و پس از پایان یافتن اعتکاف آیین 'دهوا ربا' آیین جشن مخصوص خود را آغاز می‌کنند.

قلیه ماهی، غذایی لذیذ از دل دریا

قلیه ماهی یکی از غذاهای لذیذ و به نام استان خوزستان است.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز خوزستان، خوزستان در جنوب کشور قرار دارد و به دلیل همجواری با دریا، از ماهی زیاد استفاده می‌شود و به دلیل اینکه ماهی از لحاظ غذایی برای بدن بسیار مفید است و از بیماری‌های متعدد و شایع از جمله؛ بیماری‌های قلبی، فشار خون، بیماری‌های مغزی، تجمع پلاکت و نامنظم بودن ضربان قلب جلوگیری می‌کند، طرفداران زیادی دارد.

همچنین به دلیل دارا بودن پروتئین، کلسیم، فسفر، آهن، امگا۳، مس، املاح معدنی و ویتامین‌های آ، ب و د و البته چربی کم، غذا‌های مختلفی با ماهی در جنوب کشور و به ویژه خوزستان پخته می‌شود که از معروف‌ترین آن‌ها قلیه ماهی است.

قلیه ماهی، یک غذای سنتی و نوعی خورشت است، به همین دلیل همراه پلو سرو می‌شود.

خوزستانی‌ها برای تهیه این غذای خوشمزه و لذیذ از ماهی، رب انار (یا گوجه)، پیاز، نمک و فلفل، روغن، زردچوبه، سیر، تمبر هندی و سبزی قلیه یعنی گشنیز و شنبلیله استفاده می‌کنند.

اگر می‌خواهید قلیه ماهی درست کنید، باید این سبزی‌ها را پس از شستن و ریز کردن، به اندازه‌ای که سبزی تیره شود با روغن سرخ کنید، زیرا هرچه سبزی بیشتر سرخ شود، غذا نیز خوشرنگ‌تر و خوش طعم‌تر خواهد شد.

سپس در قابلمه‌ای دیگر مقداری آب را با تمرهندی مخلوط می‌کنیم، فیله‌های ماهی به ترکیبی از نمک، فلفل سیاه، زردچوبه آغشته کرده و صبر می‌کنیم تا طعم دار شوند، از طرفی دیگر پیاز و سیر را در قابلمه‌ای با حرارت ملایم با روغن تفت می‌دهیم و پس از آنکه نمک، فلفل سیاه و زردچوبه اضافه کردیم، رب گوجه یا رب انار و سپس سبزی‌ها را اضافه می‌کنیم.

پس از اینکه ماهی‌ها را در ماهیتابه با روغن سرخ کردیم، به خورشت اضافه کرده و اجازه می‌دهیم ۴۵ دقیقه تا یک ساعت با حرارت ملایم پخته شده و جا بیفتد، پس از گذشت این مراحل قلیه ماهی جنوبی آماده است و می‌توان آن را با برنج سرو کرد.

دره «چالکندی» دزفول/چم سبز اندیمشمک

دره چال کَندی رودخانه دز، دره‌ای دیدنی در استان خوزستان است که بین شمال دزفول و شرق اندیمشک قرار دارد

این منطقه، از جاهای دیدنی دزفول و همچنین از مناطق تماشایی نزدیک اندیمشک به شمار می‌رود.

مردم دیار اندیمشک، به این منطقه چم سبز می‌گویند. «چم» در زبان لری به معنای کنار رودخانه هم به کار می‌رود.

وجود کلمه «سبز» نیز گویا به‌دلیل وجود گیاهان، سرسبزی و همچنین رنگ آب این منطقه است

عمق آب در چال کندی به ۳۰ متر هم می‌رسد؛ با وجود این، آبِ فوق‌العاده زلال آن، به شما اجازه می‌دهد کف رودخانه را ببینید.

آرامش رودخانه، حاشیه طبیعی آن و زیستگاه‌هایی که هنوز تخریب نشده‌اند.

نیزارها، بیشه‌زارها و علف‌زارهای منطقه هنوز حس آرامشی به گردشگران می‌دهد

چال کندی به دلیل داشتن عمق بالا و دیواره‌های بلند از دو طرف در فصل تابستان، هوایی خنک و فضایی آرامش بخش و دلنشین دارد.

سال‌ها پیش اهالی این دیار، در صخره‌ها، استراحتگاه‌هایی شبیه به غار ساختند. این اتاقک‌ها که در اندازه‌های مختلف ساخته شده‌اند، «کت» نام دارند.

چال کندی یکی از مهم‌ترین جاذبه‌ها و تفرجگاه‌های گردشگری مردم محلی در تابستان است و مردم برای فرار از گرمای شهر به این منطقه خنک سفر می‌کنند. در این محوطه شرایط شنا، قایق‌سواری و ماهی‌گیری فراهم است.

طبیعت زیبای چال کندی دزفول در کنار زیبایی و هیجان، گاهی اوقات خطر‌آفرین هم می‌شود. در دره پر آب چال کندی گرداب‌های زیادی وجود دارد که اگر توجهی به آنها نداشته باشید، ممکن است به دردسر بیفتید.پیشنهاد می‌کنیم سفر به این منطقه زیبا را همراه با لیدرهای باتجربه یا افراد محلی تجربه کنید. اتفاقات ناخوشایند در طول سفر، لذت را از شما گرفته و خاطره‌ای تلخ به جای می‌گذارند. برای سفر به این منطقه همراه داشتن جلیقه نجات ضروری است.

طبیعت همان‌قدر که زیباست، ممکن است خطرآفرین هم باشد. پس بهتر است احتیاط‌های لازم را برای سفر بهدره «چالکندی» دزفول/چم سبز اندیمشمک رعایت کنید.