راهنمای محلی خوزستان

دریاچه شهیون ( دریاچه سد دز )

دریاچه شهیون یا دریاچه سد دز، یکی از زیباترین دریاچه ها5ی ایران است که پشت دو کوه شاداب و تنگوان در کنار روستای گردشگری پامنار دزفول شکل گرفته و چهره‌ای تماشایی به این منطقه داده است.

این دریاچه به صورت مصنوعی و با احداث سد دز بر روی رودخانه دز شکل گرفته است. از تفریحات این دریاچه می توان به شنا (بدون نظارت غریق نجات)، کمپینگ، پیک نیک و ماهیگیری اشاره کرد. همچنین برخی تفریحات آبی مثل اسکی و قایق های موتوری که متولیانشان افراد محلی هستند هم می توانند تجربه ای متفاوت باشند.

همچنین در برخی مواقع سال این دریاچه مکان مناسبی برای ماهیگیری است. دریاچه شهیون تعدادی جزیره بزرگ و کوچک را در خود جای داده است که زیبایی منحصر به فردی به آن می بخشند.

در این جزایر درختانِ کُنار، کلخنگ، بید و بادام کوهی زیادی به چشم می خورند و جانوران کوچکی همچون روباه و خرگوش، و پرندگان دریایی، تیهو و کبک بر روی این جزیره ها زندگی می‌کنند.

.​​​​​​​

تالاب شادگان

تالاب شادگان یکی از بزرگترین تالاب‌های ایران است که در استان خوزستان قرار دارد. این تالاب زیستگاه گونه‌های بسیاری از جمله پرندگان، گیاهان و آبزیان است. در نزدیکی این تالاب تعدادی روستا از جمله روستای «صراخیه» قرار دارد که به عنوان یکی از روستاهای دارای جاذبه گردشگری خوزستان محسوب می شود و همه ساله مسافران و گردشگران بسیاری برای قایق سواری در تالاب به این روستا می‌آیند.

پیمان حمیدی پور/آنا

موزه شوش

موزه شوش در سال ۱۳۴۵، در جوار قلعه و محوطه باستانی شوش گشایش یافت. این موزه یکی از مهم‌ترین موزه‌های اشیای ایران باستان به‌شمار می‌رود و آثار باارزشی را از دوره‌های مختلف تاریخی در خود جای داده است. با قرارگیری بنا در میان باغی بزرگ، مجموعه موزه در ۶ تالار در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دارد. آثار به‌نمایش درآمده در موزه شوش حاصل حفاری‌های منطقه شوش و چغازنبیل است.

کاوش‌های باستان‌شناسی در دشت خوزستان، خصوصاً شوش علاوه بر دستیابی به بسیاری از ناشناخته‌های بشری، با کشف حجم عظیمی از آثار و اشیاء فرهنگی همراه بود. این امر علاوه بر پیشبرد امور پژوهشی و مطالعاتی، عاملی برای جذب سیاحان داخلی و خارجی به منطقه خوزستان و خصوصاً شهر شوش بوده است. بنابراین موزه شوش در سال ۱۳۴۵ ساخته شد. اشیاء به نمایش درآمده در موزه شوش، اشیاء به‌دست‌آمده از حفاری‌های منطقه بود. به لحاظ سنگینی و حجم بالای مجسمه‌ها، قبل از اجرای سقف موزه، احجام به‌وسیله جراثقال به محله‌ای موردنظر انتقال یافت. در سال ۱۳۵۲ ، طرح گسترش بنا از ضلع شرقی با احداث دو تالار قرینه مشابه آغاز شد. آثار به نمایش گذاشته‌شده در موزه شوش از دوره‌های پیش‌ازتاریخ تا قرن ششم هجری قمری را شامل می‌شود. این آثار عبارت‌اند از :مجسمه‌ها و سرستون‌ها، ته ستون مکشوفه از سر مسجد و بردنشانده مسجدسلیمان و آپادانای شوش، تابلوهای سفالی و سنگی و خمرهای سفالی، مجسمه‌های خدایان، تزیینات دیواری سفالی، چگونگی تدفین در دوره عیلامی همراه با وسایل متعلق به فرد متوفی، پاشنه در، آجر نوشته‌های مکشوفه از شوش و چغازنبیل، کپی سربازان گارد جاویدان و حیوانات خیالی)گریفون یا اسفنکس( به‌صورت آجرهای لعاب‌دار، خط نوشته‌های عیلامی، اکدی، پارسی باستان، آرامی، سریانی و پهلوی میانه، گوی‌های سفالی، گل‌میخ‌های تزئینی سفالی، کاسه‌های مکشوفه از حمیدیه مربوط به صابئین مندایی منقوش به اوراد مقدس، لوازم تزیینی، کپی از صحنه شکارگاه دیوارهای کاخ آپادانا بر روی پارچه نصب‌شده بر دیوار موزه.کاسه‌ها، پیه‌سوزها و تنگ‌های سفالی لعاب‌دار مربوط به قرون ۳ تا ۶ ه.ق مکشوفه از شوش، قمقمه‌ها و پیه‌سوزهای سفالی مکشوفه از شوشتر، صحنه‌های شکار به‌صورت گچ‌بری منسوب به بهرام پنجم بر روی دیوار موزه، چرخه‌ای سنگی ارابه، مفرغ‌های خوزستان شامل ظروف مختلف، سرنیزه، تبر، خنجر، شمشیر، بازوبند، ساق‌بند، قطعه‌های سرنیزه، روبین و ساغرهای تک دکمه‌ای، کاسه، خمره‌های نگهداری آب و ...

در سال 1345 هجری شمسی ساخت موزه شوش جهت نمایش آثار بدست آمده در طول قریب 160 سال کاوشهای باستانشناسی شوش درون باغ با صفایی با زیربنای 550 مترمربع به اتمام رسید و بعدها با اضافه کردن 2 سالن به 4 سالن قبلی به فعالیت خود ادامه داد. در سال 1359 با شروع جنگ تحمیلی موزه تعطیل می شود. در طی این مدت یکبار تعمیر و بطور غیررسمی به فعالیت ادامه داده ولی بعد از مدتی مجدداً تعطیل می گردد. تعمیرات کلی موزه وافزایش متراژ بنا ( اضافه شدن دو سالن جنبی ) از سال 1377 شروع شد و اینک موزه با اشیاء متنوعی از هزاره پنجم پیش از میلاد تا دوران قاجار و آجرنوشته ها در شش سالن آماده نمایش می باشد. باغ موزه شوش نیز با مساحتی معادل 8هزار متر مربع در جوار محوطه تاریخی شوش واقع شده است که پس از افتتاح موزه در خرداد ماه 1383 برای رفاه بیشتر بازدید کنندگان داخلی و خارجی نیاز به احیای کامل داشت . این پروژه با اعتباری معادل یک میلیارد و دویست میلیون ریال آغاز گردید که در سال 86 به طور رسمی افتتاح شد و اکنون به عنوان یکی از مهمترین موزه های روباز کشور منصوب می شود .
موزه شوش یکی از مهمترین موزه های ایران است. این موزه که در میان باغی بزرگ ساخته شده است، دارای شش تالار بزرگ است و آثار به نمایش درآمده در آن حاصل بخشی از حفاریهای منطقه شوش و چغازنبیل می باشد. آثار این موزه به دوره پیش از تمدن عیلام تا دوران پس از اسلام تعلق دارد.

۰

زراس، گنجینه‌ طبیعت در دل خوزستان

استان خوزستان به تعدد جاذبه‌های گردشگری خود شهرت دارد، علاوه بر نخل‌ها و رود کارون، یکی از جاذبه‌های زیبا و خیره کننده روستای «زراس» است. این روستا که در شمال شرقی خوزستان و در دل کوه‌های سر به آسمان قرار گرفته با طبیعتی فراموش نشدنی هر بیننده‌ای را به یاد بهشت می‌اندازد.

گزارش میراث آریا: روستای زراس که به عنوان اولین و زیباترین دهکده تفریحی و توریستی خوزستان شناخته می‌شود، اکنون به یکی از مقاصد محبوب گردشگران تبدیل شده است. با وجود جاذبه‌های چشمگیر خود، این روستا در فصل بهار میزبان گردشگران فراوانی است.

موقعیت جغرافیایی روستای زراس در ۶۹ کیلومتری جنوب شرقی ایذه قرار دارد و مساحت آن حدود ۲۰۶ هکتار است. این روستا که فاصله حدود ۲۵۰ کیلومتری با شهر اهواز دارد، به عنوان یکی از مهم‌ترین نقاط گردشگری خوزستان و جاهای دیدنی ایذه شناخته می‌شود.

منطقه‌ای مرتفع و در بالای سد کارون ۳ قرار گرفته است که این امر به همراه مزیت‌های منحصربه‌فرد دیگر، باعث شده‌ است که هر ساله تعداد زیادی از گردشگران خانه‌های خود را ترک کرده و به این منطقه سفر کنند. روستای زراس با مناظر طبیعی خیره کننده‌ای که شامل کوهستان‌ها و سرسبزی‌های فراوان است، گردشگران را به خود جذب می‌کند.

در این روستا، گردشگران می‌توانند از فصل بهار و زیبایی‌های فراوان آن بهره‌برداری کنند. با فرا رسیدن بهار، روستای زراس به یک بهشت کوچک تبدیل می‌شود که زیبایی‌های خاص خود را به نمایش می‌گذارد.

با توجه به جاذبه‌های فراوان و منحصربه‌فرد روستای زراس، این منطقه به عنوان یک مقصد تفریحی و گردشگری مورد توجه قرار گرفته است. هر ساله، گردشگرانی از سرتاسر مناطق مختلف به زراس سفر می‌کنند تا از زیبایی‌های طبیعی و مناظر خیره کننده‌ای که این روستا ارائه می‌دهد، لذت ببرند.

در اطراف روستای زراس ایذه، کوه‌های سر به‌فلک کشیده و جنگل‌های بلوط آرامشی خاص را به ارمغان می‌آورند. این روستا با داشتن آبشار شیوند واقع در مقابل خود و سد دریاچه کارون ۳، به یک ناحیه با آب و هوای مطبوع و دلپذیر تبدیل شده است.

گزارش کامل در ادامه نوشته

🔺نفت سفید؛ شهری که در گذر زمان به روستا و سپس به دهکده گردشگری تبدیل شد


چشمه‌های نفتی روستای نفت سفید اگر چه در ابتدا رونق‌بخشِ این روستا بود اما آنگاه که تن آن از مکیدن‌های مکرر تلمبه‌های‌ نفتی رنجور شد، یله و رها با مشعل‌های روشنش به حال خود واگذار شد تا بدانجا که اکنون مخروبه‌ای بیش از آن نمانده .
بوی نفت که آمد، سر و کله انگلیسی‌ها پیدا شد. انگلیسی‌ها پیش‌تر به مسجدسلیمان و اهواز رفته بودند و بعد به روستای نفت سفید آمدند. در میان کوه‌های موسوم به "کرایی" میان مسجد سلیمان و هفتکل و در میانه میادین نفتی، چاه زدند.وقتی دیدند نفتش سفید است سکنی گزیده و شهر نفت سفید را ساختند.جایی که اندکی بعد به "پاریس ایران" معروف شد.
نفت سفید در همین زمان هم با واسطه همه گذشته‌اش می‌تواند در زمره روستاهای خاص قرار گرفته و ثبت جهانی شود.
حدود ۹۰ سال پیش، هندی‌ها به دستور انگلیسی‌ها شروع به ساخت دهکده‌ای مدرن کردند. روستایی سنگی با امکانات مجهز در حد یک شهر با بخش‌های کارگری و کارمندی. البته به جز انگلیسی و هندی‌ها کارگران ایرانی هم در دهکده حضور داشتند.
روستای نفت سفید، به قسمت‌های کارگران، مدیران و مدیران عالی رتبه، تقسیم شده بود. بنگله‌ها به تناسب رتبه‌ای که افراد در کارخانه‌ها داشتند، از هم جدا شده بودند.
نخستین‌بار در سال ۸۹ که مسافری شب رو در جاده‌های فرعی خوزستان بودم با مشعل‌های روشن در حیاط خانه‌هایی مواجه شدم که مرا مسحور خود کرد. مشعل‌های دائم روشن روستاهای "نمره دوازده"، "نفت سفید" و "چمن لاله"، نوید حیاتی کم فروغ در این مناطق است. نفت به همراه گاز از چاه بیرون می‌آید، که پس از جداسازی گاز، با خط لوله تصفیه‌ شده و برای پالایشگاه گاز می‌فرستند؛ اما چون قبلا پالایشگاه گاز نبود، این گاز را می‌سوزاندند. اکنون نیز در برخی مناطق، از نفت سفید گرفته تا عنبل در شهرستان لالی همین‌طور است و اهالی از این گاز برای روشنایی و گرما استفاده می‌کنند.
روند رو به رشد نفت سفید تا سال ۱۳۴۷ بود، اما پس از خروج انگلیسی‌ها در سال ۴۷ از این منطقه، کم کم بساط نفت برچیده شد و نفت سفید در سراشیبی سقوط قرار گرفت، البته این که چرا مدیریت آن وقت شرکت ملی نفت (اقبال) تصمیم گرفت دهکده زیبای نفت سفید را با قراردادی ناچیز و تنها به مبلغ ۱۳ میلیون و سیصد هزار تومان به ارتش واگذار کند، جای سوال دارد.
در هنگام جنگ عراق با ایران، شهرِ خالی از سکنه، به مأمنی برای جنگ زدگان بدل شد و پس از پایان جنگ، نفت‌سفید با ویرانی‌هایی دو چندان باز هم تنها شد. اما نفت سفید آنقدر مدرن و همسان با محیط طبیعی پیرامون ساخته شده بود که توانست به سختی، زیبایی‌های خود را حفظ کند.
تعداد کارکنان مناطق نفت‌خیز مستقر در نفت‌سفید در ۳۱ دسامبر ۱۹۵۶، ۸۴۷ نفر و در همین هنگام تعداد سکنه نفت سفید بیش از ۲۰ هزار نفر بود که این جمعیت در حال حاضر به ۱۰۰ خانوار رسیده که یا دامپروری می‌کنند یا در حراست از تاسیسات نفتی نگهبانی می‌دهند و در پالایشگاه‌ها و مجموعه‌های نفتی مشغولند.
سی برنج، پشت برج، کوی ژاندارمری و بنگله‌های کارگری و کارمندی را از مناطق مختلف نفت سفید و آن را به روستایی خاص تبدیل کرده .
ساکنان نفت سفید در گذشته از امکانات مدرنی شامل:سیستم مخابرات، بانک، بازارچه، تلفن‌های مدرن هندلی، سینما، مدرسه، سیستم فاضلاب، استخر سرپوشیده و روباز، ایستگاه تولید برق و حتی برق زیرزمینی، منازل ضد زلزله و... برخوردار بودند که امروزه در بخش‌های مختلف آن جز تلی از خرابه نمانده. نفت‌سفید روزگاری سرآمد شهرهای پیشرفته بود.
مدرسه "نظام وفا" از قدیمی‌ترین مدارس آن منطقه توسط مرحوم نظام وفا فرزند میرزا محمود از مشاهیر ادب ایران افتتاح شد که در حال حاضر تخریب شده است.
نفت سفید در خاطرات خود بازارچه‌ای سرپوشیده داشته که دور تا دور آن مغازه بوده و مردم برای خرید مایحتاج خود به آنجا می‌رفتند، اما شوربختانه اکنون به‌جز دیواره‌های تخریب شده چیزی باقی نمانده و مردم برای خرید باید مسافتی ۳۰ کیلومتری را تا هفتکل طی کنند.
این روستا در گذشته چشمه‌های نفتی داشته که نفتِ سفید از آن برداشت می‌شد. نفتِ سفید، نفتی تصفیه شده و تمیز است که برای سوخت جت از آن استفاده می‌شود. در ایران تنها این منطقه چاه نفت سفید دارد.
این روستا در سال ۱۹۳۸ م با میدان عظیم نفتی حاوی ۳۰۰ میلیون بشکه نفت کشف شد. تا سال ۱۹۷۰ از ۱۰ چاه تولیدی برخوردار بود. طبق آمار رسمی در سال ۱۹۵۷ م مصادف با ۱۳۳۶ ش، ۲۷ چاه داشته که تعداد ۱۰ چاه آن فعال بوده است. متوسط تولید در سال ۱۹۷۵، ۴۶ هزار بشکه در روز بوده و تعداد کارکنان در همین تاریخ نیز ۸۱۲ نفر اعلام شده است.

نگارش :مجتبی گهستونی

منبع: میراث باشی

عکس‌ سعید فتوحی