بازار «کهنه» دزفول

بازار «کهنه» دزفول یا بازار «قدیم» در مرکز این شهر و در کنار محله قلعه قرار دارد. در این بازار چهار راسته موازی که هر یک از آنها شامل یک صنف خاصی است در حال فعالیت هستند. این صنوف شامل: بزازان، آهنگران، خرده فروشان و بازار خراطان است. این بازار که از دیدنی‌ترین بازارهای خوزستان است، به شکل میدانی بزرگ در مرکز شهر و در مجاورت محله قلعه قرار دارد و از راسته‌ها و دالان‌های متعددی تشکیل شده است که هر کدام به بخشی از مناطق اطراف راه می‌یابند. نقشه این مرکز تجاری باستانی به گونه‌ای طراحی شده ‌است که اهالی مناطق اطراف می‌توانند با پای پیاده از کوچه‌های مجاور وارد آن شوند

بازار در مرتفع‌ترین شیب شهر بنا شده‌است و امتداد گذرهای محلات به بازار ختم می‌شود. مراکز محلات و گذرهای اصلی بازار شهر بر اساس توپوگرافی زمین شکل گرفته‌اند و حرکت پیاده از طریق گذرها همگی به بازار ختم می‌شود.

نکته جالب توجه بازار کهنه دزفول، زنده نگه داشتن صنایع دستی و قدیمی است و با قدم زدن در راهروهای پیچ در پیچ آن می‌توانید بازار آهنگران، بزازان، خرده فروشان و خراطان را تماشا کنید.

بازار کهنه از جاذبه‌های دزفول، در گذشته مهم‌ترین مرکز خدماتی دزفول بوده است و همه معاملات در آن انجام می‌گرفته‌ است.

این بازار که از دیدنی‌ترین بازارهای خوزستان است، به شکل میدانی بزرگ در مرکز شهر و در مجاورت محله قلعه قرار دارد و از راسته‌ها و دالان‌های متعددی تشکیل شده است که هر کدام به بخشی از مناطق اطراف راه می‌یابند.

. انواع صنایع دستی از قبیل خراطی (شامل ساخت شمعدانی و قلیان و…) کپو و کرتله بافی، گلیم بافی، سجاده بافی، ورشو سازی، طلاسازی و نمدمالی در بازار قدیم دزفول دیده می‌شود.

در کارگاه‌های ورشوسازی بازار کهنه دزفول ابزار چای‌خوری و سینی و آتشدان ساخته می‌شود. نمدمالی، خراطی، کپوبافی و گیوه‌دوزی نیز از دیگر سازه‌های این شهر به شمار می‌آیند.

یکی دیگر از سازه‌های دستی این شهر کارهای دستی بر روی فلزها می‌باشد که از آن میان می‌توان ورشوسازی، قلم‌زنی روی زر و سیم و زرگری را نام برد.

بازار قدیم در مرکز شهر دزفول قرار دارد و در حال حاضر نیز به عنوان یکی از مراکز اصلی تجارت شهر فعال است. وجود شغل‌ها و راسته‌های قدیمی با شکل خاص معماری مغازه‌ها و فروش برخی صنایع دستی معروف دزفول در این بازار موجب استقبال ویژه گردشگران شده است.

امین نظری/ایسنا

قبرستان قدیمی روستای پامنار - دزفول

روستای پامنار در فاصله ۴۰ کیلومتری شهر دزفول قرارگرفته است که یکی از مناطق دیدنی این روستا قبرستانی قدیمی است و فاصله کمی با قلعه پامنار دارد.

روستای پامنار دزفول روستایی آرام و به دور از شلوغی است و زیبایی و سرسبزی آن جذابیت خاصی به روستا بخشیده است. روستای پامنار در محدوده سد دز و کرخه قرار گرفته است و همین موقعیت، سبب شده که روستا با استفاده از آب این دو رود از طبیعتی سرسبز و زبیا برخوردار شود. روستای پامنار یکی از مناطق گردشگری شهر ذفول است. آنچه سبب جذابیت روستا برای گردشگران شده است، امتیازهای طبیعی است که روستا از آن برخوردار است.

روستای پامنار یک بهشت خاص است. در سفر به پامنار دیدن غروب خورشید، زیبایی خاصی به منظره طبیعت می‌دهد و صحنه ای بی نظیر را در یاد و خاطر افراد به جای می‌‌گذارد. ارتفاع روستای پامنار بسیار کم است و دشت بودن آن سبب می‌شود که در هنگام غروب زمین و آسمان آن یکی شوند و صحنه‌ای رویایی را ایجاد کنند. بعد از فرا رسیدن شب نیز، شب‌های پامنار با جاهای دیگر متفاوت است. روستای پامنار دارای هوای بسیار تمیز و پاکی است و این پاکی و ارتفاع کم زمین نسبت به آسمان سبب می‌شود که ستارگان در شب‌های زیبای پامنار درخششی چندین برابر دارند و نزدیکی ستاره‌ها و زیبایی چشم انداز آن قابل وصف نباشد. گور‌های باستانی این محل دارای سنگ‌هایی عمودی هستند که بر روی آن‌ها نقوش متفاوتی ترسیم‌شده است. هر یک از نقش‌ها نشان‌دهنده مشخصات صاحب گور هستند. برخی از نشانه‌های روی قبر‌ها افراد سوار بر اسب را نشان می‌دهند که نماد جنگاوری آن‌ها بوده‌اند.

زندگی در دل سنگ

روستای لیوس با خانه‌های سنگی در بخش شهیون دزفول و دامنه کوه لنگر قرار دارد.

جنوب ایران که گشتی بزنید، روستاهای زیادی را می‌بینید که از قدمت بسیاری برخوردارند و با گذشت سالیان دراز همچنان سنت و فرهنگ خود را حفظ کرده‌اند یکی از آن‌ها روستای لیوس می‌باشد که در شهر درفول استان خوزستان قرار گرفته و همچنان بافت سنتی خود را پس از سالیان دراز همچنان حفظ کرده است. روستاى لیوس در ۷۳ کیلومترى شمال شهرستان دزفول در بخش سردشت واقع شده است. على رغم گذشت سالیان زیاد از عمر این روستاى تاریخى، در بافت کهن آن، هنوز نحوه معیشت، فرهنگ و سنن، گویش، آداب و رسوم و برپایى مراسم مختلف به شیوه کاملاً سنتى است. این روستا داراى یک سبک خاص معمارى است به نحوی که از تمام بخش‌هاى موجود در یک ساختمان استفاده بهینه می‌شود.

در شمال غربی این روستا منظره کوه لنگر و از غرب دره کول نمایان است که می توانید روزهای متعدد را به گشت و گذار در این مناطق بپردازید. آب و هوای معتدل کوهستانی روستای لیوس باعث شده تا بیشتر ایام سال غیر از تابستان، آب و هوایی خوش در آن جریان داشته باشد و مکان بسیار خوبی برای تعطیلات زمستانی است. هرچه از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی این روستا بگوییم کم گفته‌ایم. در روستای لیوس بگردید و از دیدن کوهستان‌های زیبا، مراتع سرسبز، باغ‌های میوه و آبشارهای نهایت لذت را ببرید. بهترین فصل برای دیدن و گشت و گذار در این روستا بهار، پاییز و زمستان است. قدم زنان به اطراف روستای لیوس بروید تا شاهد باغات زیبای انار باشید و از بوی پخش شده آن‌ها در هوا لذت ببرید.

غیر از درختان انار میتوانید شاهد درختان کنار، انجیز، بادام کوهی و بابونه نیز باشید که در چشم اندازی بسیار زیبا و مشرف به افق قرار گرفته‌اند که پیشنهاد میدهیم که زیر آن‌ها بنشینید و مشغول کتابخوانی شوید. این منطقه از حیات وحشی متنوعی نیز برخوردار است و در صورتیکه در سفر به روستای لیوس دزفول حیواناتی مانند پلنگ، کفتار، خرس، گراز، قرقاول، بزکوهی، میش، قوچ، روباه، گرگ، شغال، خرگوش، آهو و… دیدید اصلا متعجب نشوید.اما نکته جالب و حیرت انگیز این روستا در طراحی و سبک معماری خانه‌های آن است که سعی شده تا از تمامی بخش‌های مختلف ساختمان به صورت بهینه استفاده شود. به عنوان مثال در گذشته از ستون‌های هر خانه به عنوان انبار گندم استفاده میشد. درب و پنجره خانه‌ها را به صورت چوبی می‌ساختند تا اهالی روستا بتوانند از نور خورشید نهایت استفاده را ببرند.

بافت کنونی روستای لیوس سابقه‌ای بیش از ۷۰۰ سال دارد. این روستا در سال ۸۷ به عنوان یکی از روستاهای گردشگری استان خوزستان دارای شناسنامه شده است.

محمدابراهیم یوسفی

خانه تاريخي مقدم در شوشتر...

شوشتر شهري تاريخي با سازه هاي آبي بسيار است که قدمتي ديرينه در تاريخ ايران‌جان عزيزمان دارد. اگر مي‌خواهيد به اين شهر زيبا و سرسبز سفر کنيد، پيشنهاد مي‌‌شود سري به يکي از خانه‌هاي تاريخي همچون خانه تاريخي مقدم شوشتر بزنيد تا با تاريخ و هنر مردمان اين مرز و بوم بيشتر آشنا شويد.

اين بناي زيبا و ارزشمند که قدمت آن به دوره قاجاريه مي‌رسد، متعلق به خاندان مقدم شناخته مي‌شود و اکنون پس ازگذشت سال‌ها به همت دو برادر به نام‌هاي صادق خليفه و دکتر مدرسيان مرمت شده و درب‌هاي آن به روي عموم گشوده شده است و ميزبان ماجراجويان زيادي از سراسر دنياست.

شايد برايتان جالب باشد که بدانيد در روزگار قاجاريه اين خاندان، براي داد و ستد و تجارت به استان خوزستان و شهرستان شوشتر مهاجرت کردند و در آنجا ماندگار شدند. اگر به هنر معماري سرزمين شوشتر علاقه داريد، بازديد از خانه تاريخي مقدم شوشتر را فراموش نکنيد، چرا که اين ساختمان قديمي از لحاظ معماري تمامي عناصر و ويژگي‌هاي يک خانه شوشتري را دارد و معمار بنا با دانش و هنر خود خانه‌اي زيبا را ساخته است.

از ديگر ويژگي‌هاي مجموعه تاريخي خانه مقدم شوشتر، مي‌توان به ستون‌هاي سنگي يا گرگري و ستون‌هاي آجري اشاره کرد که در بيشتر خانه‌هاي اين شهر زيبا ديده مي‌شود. همچنين مي‌توانيد به نظاره پنجره‌هاي ارسي رنگي بنشينيد که بر جذابيت اين خانه قديمي مي‌افزايد و شما را شگفت‌زده مي‌کنند. در ادامه گشتي که در خانه تاريخي مقدم شوشتر زديد، مي‌توانيد از شوادون (زيرزمين) که در طبقه‌ي هم‌کف و طبقه اول بنا قرار گرفته است و به نگارخانه تبديل شده است، ديدن کنيد. در زمان‌هاي بسيار دور از اين زيرزمين که ده متر عمق دارد، به عنوان محلي براي استراحت اهالي خانه در فصل گرما استفاده مي‌کردند و امروزه قابل مشاهده است.

در حال حاضر خانه تاريخي مقدم در شوشتر در مرکز محله عبدالله بانو و در نزديکي بقعه عبدالله بانو واقع شده و بسيار خوش مسير است. در ادامه گشت و گذار خود مي‌توانيد سري به بازار سنتي شوشتر بزنيد و در آنجا به خريد سوغات اين ديار مانند حلواي زردک، ترشي لگجي، ترشي فلفل و انواع کلوچه محلي بپردازيد.

برای تماشای ویدیو روی تصویر زیر کلیک کنید

نفت سفید پاریس ایران ، شهر نیمه مرده

پاریس ایران؛ جایی در دل کوه که شعله‌های رقصانش، چهره‌های درهم شکسته مردان و زنانی را نوازش می‌دهد که گذر عمری سخت را بر دستان و صورت خود به تصویر کشیده‌اند.تصویری بر بلندای شعله‌های روشن گاز در روستایی زیبا، روستایی زیبا که در اطراف خود، در دل کوه و دشت، چشمه‌های جوشان نفتی غیرقابل باوری را پرورانده که نفس را در سینه‌ات حبس می‌کند.....

سفر به روستایی که پیدایش چاه نفت، آن را به عرش رساند و با بسته شدن چاه و رفتن نفت، به فرش رسید! سفر به خوزستان معمولاً خاطراتی را در تو زنده می‌کند که جنگ و ایستادگی و شجاعت مردم نجیب و غیور آن، از بارزترین این خاطرات است.

زادگاه حماسه؛ جایی که در عین روسپیدی در جنگی نابرابر که سال‌ها مقاومت را در مردمانش پرورش داد، در جای‌جای خود، چشمه‌های جوشان سیاهی را همچون بغضی فروخورده بیرون می‌دهد که می‌تواند در عین حال، زیباترین قسمت سفر و شاید غمگین‌ترین بخش آن باشد، سفری از نفت سیاه به نفت سفید!

روایتی تلخ از یک شهر نیمه مرده که بیشتر خانواده‌ها آن را ترک کرده‌اند و تنها معدودی به ناچار، ساکن آن هستند. "نفت سفید" نشانگر صعود و نزول تاریخی یک زندگی عشایری است که با ظهور نفت و کشف مخازن نفتی به ناگهان دگرگون و از یک زندگی روستایی خودکفا به شهری صنعتی با شیوه زندگی مدرن تبدیل و با خشک شدن چاه نفت، تبدیل به روستایی کاملاً ابتدایی شد.

عکاس :

مهدی پدرام خو :تسنیم/احمد بلباسیخبرگزاری صدا و سیما

گزارش کامل در لینک زیر:

گزارش هفته نامه "دانش نفت" از روستای نفت سفید